'10 năm học Toán không làm tôi ám ảnh tích phân, đạo hàm'

"Tôi là người đã học ở Singapore từ cấp hai đến hết đại học (khoảng 10 năm), nên có cái nhìn tương đối toàn diện về nền giáo dục tại đây. Nói về những tranh luận quanh việc dạy và học Toán thời gian gần đây, cùng những so sánh với giáo dục Singapore, cụ thể với những kiến thức Toán học như tích phân, đạo hàm, tôi xin phản bác như sau:

Thứ nhất, học sinh Singapore chỉ thực sự học Toán cao cấp (tích phân, đạo hàm) từ cấp ba. Thế nhưng, ngay cả ở cấp học này, người ta cũng đã chia môn Toán ra làm hai cấp độ khác nhau là H1 và H2, ta có thể hiểu một bên là chương trình cơ bản, còn bên kia là hệ nâng cao. Vì thế, học sinh ở Singapore đã được phân hóa ngay từ cấp ba. Các em có thể chọn học Toán H1 (vừa đủ dùng nếu họ sau này muốn theo ngành xã hội), hoặc học Toán H2 (nếu muốn học sâu về các lĩnh vực liên quan đến Toán học).

Trong khi đó, kiến thức Toán cấp 3 ở Việt Nam hiện tại tương đương với chương trình H2 ở Singapore. Chúng ta cũng dạy đại trà cho tất cả học sinh, bất kể em đó sau này muốn theo học ngành tự nhiên hay xã hội. Ngoài ra, Toán cấp 3 bên Singapore cũng không có những phần khó như bất đẳng thức đại số hoặc hình học không gian (kể cả Toán H2) như tại Việt Nam.

Như tôi, dù theo ngành tự nhiên nên học Toán H2, nhưng kiến thức Toán hàn lâm cũng chỉ chiếm đúng 50% số điểm. Thời tôi học là gần 15 năm trước, khi ấy, Toán H2 khi thi tốt nghiệp A level, học sinh sẽ có hai bài thi là Toán cơ bản và Toán thống kê ứng dụng. Cả hai bài thi đó có cùng số điểm như nhau. Còn với Toán H1 thì phần điểm dành cho kiến thức hàn lâm còn ít hơn nữa, chỉ bằng hơn nửa Toán thống kê ứng dụng".

Đó là chia sẻ của độc giả Trankhanh.nongvề những khác biệt trong cách dạy và học Toán ở Việt Nam so với Singapore. Trước đó, câu chuyện "Học Toán vất vả vì nặng công thức, ít tư duy" gây ra không ít tranh luận trái chiều. Một số ý kiến cho rằng chương trình giảng dạy môn Toán hiện nay ở Việt Nam quá nặng với những kiến thức hàn lâm, nhưng lại ít áp dụng được vào thực tế. Tuy nhiên, số khác lại tin rằng việc dạy tích phân, đạo hàm... giúp học sinh phát triển tư duy dù không trực tiếp sử dụng trong công việc.

>>'Học sinh Việt sợ tích phân, đạo hàm dù học không nặng'

Đồng quan điểm, bạn đọc Tristantk lấy dẫn chứng từ cách tiếp cận Toán khác biệt giữa Việt Nam và Singapore: "Để giải quyết bài toán hình với tam giác đồng dạng, tôi xin lấy ví dụ về đề bài thực tiễn của Singapore và đề bài lý thuyết của Việt Nam để các bạn có cái nhìn trực quan:

Ở Singapore, người ta ra đề: Vườn cây trồng có hai điểm cần nối điện là vườn ươm và chuồng bò, lần lượt cách dây điện một đường vuông góc là a mét và b mét. Tìm điểm trên dây diện ngoài đường để nối dây diện từ đó tới vườn ươm và chuồng bò, sao cho độ dài dây ngắn nhất, tiết kiệm nhất. Biết rằng, vườn cây nằm bên trái đường dây điện và sát bên phải đường dây điện là một con sông rất lớn, không đi qua được.

Trong khi đó, ở Việt Nam, đề bài sẽ cho theo dạng: Cho một hình tứ giác ABCD, trong đó có hai điểm E và F không trùng nhau. X là đường thẳng không cắt ABCD. Từ E, F lần lượt hạ đường vuông góc tới X có độ dài theo thứ tự là a mét và b mét. Tìm điểm Y trên X sao cho EY + EF là nhỏ nhất".

Chỉ ra vấn đề lớn nhất khiến học sinh Việt sợ học Toán, độc giả Trankhanh.nongkết lại bình luận của mình: "Có thể thấy, nền giáo dục Singapore cũng như nhiều nước khác đã rất đề cao phần Toán học ứng dụng thực tiễn, từ đó kích thích sự hứng thú, yêu thích tìm hiểu của học sinh. Trong khi đó, ở Việt Nam dường như lại hoàn toàn ngược lại. Chúng ta vẫn chủ yếu dạy Toán hàn lâm, lý thuyết chiếm đa số điểm thi khi ra đề. Còn Toán ứng dụng chỉ chiếm phần rất nhỏ. Đây chính là thứ bất cập nhất, khiến học sinh có cảm giác phải giải Toán đánh đố hơn là học những kiến thức có thể ứng dụng được vào thực tế".

Lê Phạmtổng hợp