50 năm văn học - nghệ thuật TP Hồ Chí Minh: Đưa văn hóa trở thành trụ cột tinh thần của sự phát triển (Bài cuối)
Khát vọng sáng tạo, bảo tồn di sản và nuôi dưỡng công chúng trẻ trở thành mục tiêu trung tâm của một thành phố sáng tạo, nhằm đưa văn hóa trở thành trụ cột tinh thần của sự phát triển.
Lắng nghe để đồng hành
Trong không khí cởi mở của hội nghị tổng kết, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Trần Lưu Quang đã lựa chọn cách tiếp cận khác biệt "lắng nghe và đối thoại" cùng các văn nghệ sĩ khi chia sẻ: “Tôi không đọc lại phần báo cáo, mà muốn nghe các anh chị nói thẳng, nói thật để cùng trao đổi”.
Cách “lắng nghe và đối thoại” ấy mở ra một diễn đàn chân thành, nơi tiếng nói của nghệ sĩ được lắng nghe trực tiếp và chính những ý kiến thẳng thắn của nghệ sĩ đã làm nên điểm sáng đặc biệt của chuỗi sự kiện.NSND Lệ Thủy nghẹn ngào chia sẻ:“Xin lãnh đạo hãy quan tâm nhiều hơn đến cải lương, vì cải lương giờ sắp chết”.
Còn NSƯT Thành Lộc bày tỏ:“Mỗi lần tiếp cận nghệ thuật thế giới, tôi lại thấy mình bị lạc hậu. Nhưng đó là tín hiệu tốt, nhắc chúng ta phải đổi mới và tư duy sáng tạo hơn nữa”.
Bí thư Trần Lưu Quang bày tỏ sự đồng cảm và trăn trở trước nghệ thuật truyền thống đang bị lấn lướt trong thời đại số và điều cần làm là “vừa giữ, vừa làm mới”. Ông đề nghị ngành văn hóa Thành phố xây dựng các quy định khung linh hoạt, tạo điều kiện cho nghệ sĩ phát huy sức sáng tạo.“Chúng ta nên có quy định khung để mọi người cùng hoạt động, nhưng cũng cần linh hoạt để tạo cạnh tranh lành mạnh. Hãy luôn gìn giữ nghệ thuật truyền thống như một di sản vô giá, giữ cho nhà hát sáng đèn”, Bí thư Trần Lưu Quang nhấn mạnh.
Không chỉ là đối thoại, đó còn là cuộc gặp gỡ giữa “người làm chính sách” và “người sáng tạo”, nơi cả hai cùng tìm lời giải cho câu hỏi: làm sao để văn hóa vừa nuôi dưỡng tâm hồn, vừa thúc đẩy kinh tế sáng tạo.
Ông Dương Anh Đức, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP Hồ Chí Minh cho biết, thời gian tới, Thành phố xác định 6 nhiệm vụ trọng tâm, trước mắt đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức và năng lực lãnh đạo của các cấp ủy, chính quyền đối với văn học, nghệ thuật; cụ thể hóa chủ trường, chính sách của Đảng bằng cơ chế đãi ngộ, thu hút và bồi dưỡng nhân tài.
Song song đó, Thành phố cũng sẽ hoàn thiện hệ thống thiết chế văn hóa, bảo đảm cơ sở vật chất cho hoạt động sáng tạo và biểu diễn. Tăng cường quản lý, định hướng báo chí, xuất bản, văn hóa - nghệ thuật; chủ động đấu tranh chống văn hóa phẩm độc hại.
Đưavăn hóa là trụ cột tinh thần của sự phát triển
Nhiều ý kiến của đại diện lãnh đạo thành phố, các chuyên gia, văn ghệ sĩ, nhà nghiên cứu đều cho rằng để văn học - nghệ thuật phát triển bền vững, cần một chiến lược văn hóa dài hạn, gắn với quy hoạch đô thị, du lịch và công nghiệp sáng tạo. TP Hồ Chí Minh đặt mục tiêu đến năm 2035 trở thành “Thành phố điện ảnh” và “Thành phố lễ hội”, nơi văn hóa là trụ cột tinh thần của sự phát triển.
Bà Dương Cẩm Thúy, Phó Chủ tịch Liên hiệp Các hội văn học - nghệ thuật TP Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội Điện ảnh TP Hồ Chí Minh nhắc lại dấu ấn của "binh chủng đặc biệt", những văn nghệ sĩ đã đồng hành cùng đoàn quân tiến về giải phóng Sài Gòn. "TP Hồ Chí Minh luôn là trung tâm kinh tế - văn hóa lớn của cả nước, là nơi hội tụ, nuôi dưỡng và tỏa sáng nhiều tài năng. Trong bối cảnh hội nhập và đổi mới, Thành phố tiếp tục khẳng định sắc thái riêng, đậm dấu ấn sáng tạo củathành phố điện ảnh và thành phố sáng tạo", bà nhấn mạnh.
Đạo diễn, NSND Đào Bá Sơn cho rằng:“Điện ảnh thành phố là tấm gương phản chiếu tâm hồn đô thị, nơi mọi nhịp sống đều chứa đựng câu chuyện, ước mơ và khát vọng. Thành tựu 50 năm không chỉ đo bằng giải thưởng, mà bằng tình yêu công chúng, điều tiếp sức cho nghệ sĩ sáng tạo trong mọi hoàn cảnh”.
Trong xu thế đó, nhiều hoạt động văn hóa đã mạnh dạn bước ra khỏi ranh giới "truyền thống trình diễn trong nhà”. Không gian nghệ thuật đa giác quan tại Công viên 23/9 là một ví dụ, nơi khán giả trẻ có thể tương tác trực tiếp qua âm thanh, ánh sáng và sắp đặt. Mô hình này mở ra hướng tiếp cận mới cho nghệ thuật đương đại,đưa sáng tạo trở lại với đời sống.
“Với tinh thần ‘Thành phố của sáng tạo, nghĩa tình và khát vọng vươn lên’, ngọn lửa nghệ thuật của thành phố mang tên Bác sẽ tiếp tục cháy mãi, góp phần xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện”,Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy chia sẻ.
Theo ông Dương Anh Đức, trong chiến lược phát triển ngành công nghiệp văn hóagiai đoạn 2020 - 2030, trọng tâm giai đoạn 2025 - 2030, Thành phố sẽ đảm bảo mục tiêu chung là phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam trên địa bàn TP Hồ Chí Minh trở thành những ngành kinh tế dịch vụ quan trọng, đóng góp vào tăng trưởng kinh tế.