EU yêu cầu 'đại gia' công nghệ sinh học Mỹ hủy thương vụ 7 tỷ USD

Ủy ban châu Âu (EC) hôm 12/10 đã yêu cầu “gã khổng lồ” công nghệ sinh học Illumina của Mỹ hủy việc mua lại công ty tiên phong về xét nghiệm ung thư GRAIL trị giá 7 tỷ USD do lo ngại thương vụ sẽ cản trở sự cạnh tranh trong một lĩnh vực y tế cộng đồng mới nổi quan trọng.

Brussels trước đó đã yêu cầu hai bên dừng hợp tác, nhưng công ty Mỹ vẫn tiếp tục thúc đẩy, trong khi Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ cũng phản đối thương vụ này.

Ủy viên Didier Reynders của châu Âu cho biết, quyết định trên nhằm khôi phục tính cạnh tranh trong việc phát triển các xét nghiệm phát hiện ung thư sớm. Theo ông Reynders, những thử nghiệm này có thể là bước đột phá trong cuộc chiến chống bệnh ung thư, đồng thời đảm bảo một “sân chơi bình đẳng” trong thị trường quan trọng này vì lợi ích của người tiêu dùng châu Âu.

Ủy ban cho biết các biện pháp thoái vốn của Illumina phải khôi phục tính độc lập cho GRAIL, đảm bảo GRAIL “có khả năng hoạt động và cạnh tranh sau thoái vốn” như trước khi thoái vốn và quá trình này phải được thực hiện "trong thời hạn nghiêm ngặt".

Trong tuyên bố của mình, cơ quan quản lý EU cảnh báo họ có thể áp dụng các khoản phạt lên tới 5% doanh thu hàng ngày của Illumina, bên cạnh mức phạt lên tới 10% doanh thu toàn cầu hàng năm đối với công ty mới sau sáp nhập.

Người phát ngôn của Illumina cho biết công ty “hiện đang xem xét” lệnh thoái vốn từ EC. Illumina cũng đã đoán trước được lệnh này kể từ quyết định trước đó của Ủy ban hồi tháng 9/2022.

Illumina khẳng định rằng Ủy ban không có thẩm quyền về vấn đề này, vì GRAIL hoạt động ở Mỹ và Anh chứ không phải ở các quốc gia thành viên EU. Công ty đã kháng cáo vấn đề này lên Tòa án Công lý châu Âu.

Trước đó vào tháng 7/2023, Ủy ban đã phạt Illumina 432 triệu euro vì đã tiến hành thương vụ này trước khi được phê duyệt "vi phạm các quy tắc kiểm soát sáp nhập của EU".

Illumina hồi tháng Tám cho biết đã dự phòng cho án phạt trên, nhưng công ty vẫn tin rằng khoản phạt là trái pháp luật, không phù hợp và không tương xứng và đang kháng cáo quyết định này.