Hemingway và 2 lần 'đùa giỡn' với tử thần
Năm 1954, vài tháng sau khi Ernest Hemingway và vợ sống sót sau 2 vụ tai nạn máy bay trong 2 ngày đi săn ở châu Phi, ông đã viết 1 lá thư cho luật sư của mình với đầy đủ những chi tiết khủng khiếp về vết thương đang hành hạ - cùng với sự dũng cảm luôn in đậm trong tiểu thuyết cũng như cuộc đời ông.
Giờ đây, lá thư dài 4 trang đó vừa được mang ra đấu giá tại nhà đấu giá Nate D. Sanders, thu hút 12 người trả giá và cuối cùng được bán với giá 237.055 USD (hơn 5,7 tỷ đồng).
Hai vụ tai nạn máy bay liên tiếp
Hemingway viết lá thư này vào ngày 17/4/1954. Ở thời điểm đó, trong thư, ông giải thích với luật sư của mình, Alfred Rice, lý do tại sao trước đó ông phải nhờ người khác "viết hộ" về vết thương của mình sau các vụ tai nạn hồi tháng 1.
"Không thể viết thư nhiều khi cánh tay phải bị bỏng cấp độ 3 và khiến tôi bị chuột rút. Giờ tôi vẫn hơi bị chuột rút nhưng các vết bỏng thì ổn" - ông viết. Ông cũng cho biết thận phải của mình bị vỡ, gan và lá lách đều bị tổn thương. "Tôi yếu đi vì bị chảy máu quá nhiều. Giờ tôi là cậu bé ngoan, cố gắng nghỉ ngơi" - theo lá thư.
Vợ của Hemingway khi đó, phóng viên người Mỹ Mary Welsh Hemingway, cũng bị nứt xương sườn và đi lại khập khiễng. Hemingway cũng để ý tới trạng thái tinh thần của vợ: "Mary bị sốc nặng và trí nhớ của nàng vẫn chưa hoàn toàn hồi phục. Sẽ mất khá nhiều thời gian để mọi việc đâu vào đấy".
Năm đó, Hemingway (55 tuổi) đã cùng người vợ thứ 4 tới thăm Congo, Kenya và Rwanda. Chuyến đi săn của họ sắp kết thúc khi họ lên máy bay tới thác Murchison ở Uganda để tham quan. Không may, khi họ đang ngắm cảnh, chiếc Cessna chở họ gặp nạn, như hãng AP đưa tin khi đó. Hemingway cho biết phi công đã chúc máy bay xuống để tránh va vào 1 đàn cò đang bay và kết quả là buộc phải hạ cánh. Máy bay họ "đứt tín hiệu điện báo và lao xuống bờ sông Nile đầy cá sấu", theo PBS.
Cặp đôi được thông báo mất tích khi máy bay của họ không hạ cánh để tiếp nhiên liệu như dự kiến. Báo chí lúc đó rầm rộ đưa tin Hemingway có thể đã chết.
Tuy nhiên, họ đã cắm trại và sống sót qua đêm trong khu rừng hoang vắng. Sau đó, họ được cứu bởi một chiếc thuyền du lịch chở khách đi tham quan thác này. Tiếp theo, họ được chở về bằng máy bay cứu hộ. Họa vô đơn chí, chiếc máy bay này lại bốc cháy ngay khi cất cánh, rơi và phát nổ. Toàn bộ hành khách và phi công may mắn lao được ra ngoài.
Tuy nhiên, khi cặp đôi cuối cùng cũng xuất hiện sau chuyến đi ô tô dài 170 dặm, AP báo cáo rằng Mary đi khập khiễng còn đầu và tay Hemingway được băng bó. Nhưng Hemingway "mang theo cả nải chuối và 1 chai rượu gin" và "có vẻ phấn chấn khi nhún vai trước vụ tai nạn".
Tương tự như vậy, trong lá thư gửi luật sư, Hemingway khẳng định "mọi thứ ở đây đều ổn". Ông kể chi tiết về vết thương của mình trong bối cảnh dường như có những vấn đề khẩn yếu hơn: Ông yêu cầu luật sư thanh toán loạt hóa đơn, nói rằng ông hi vọng "phòng ban hay hiệp hội sẽ hiểu" rằng biên lai chuyến đi của ông đã bị cháy trong vụ tai nạn thứ 2. Khi đó, ông đang đi viết bài cho tạp chí Look. "Nói với họ rằng tôi còn sống thì có giá trị hơn là chết. Và lúc này, tôi đang cố gắng sống sót, có đủ sức khỏe để viết bài" - ông hài hước.
Hemingway cũng thể hiện sự hóm hỉnh trong nhiều trích đoạn khác, chẳng hạn như khi ông bày tỏ sự khó chịu với nhà bán lẻ Abercrombie & Fitch vì gửi súng săn tới sai địa chỉ ở Nairobi, Kenya. "Tôi đã phải bắn con sư tử đầu tiên của mình bằng khẩu Mannlicher 256 đi mượn. Nó cũ tới mức long ra trên tay tôi và phải gắn lại bằng băng dính và keo" - ông kể khổ - "Sự bất cẩn của họ trong khâu vận chuyển đã gây nguy hiểm cho cả tính mạng và sinh kế của tôi".
Sau đó, Hemingway đã viết về chuyến đi tới châu Phi trên tạp chí Look năm 1954, trong đó bao gồm 16 trang về chuyến đi săn của ông ở Kenya.
"Nói với họ rằng tôi còn sống thì có giá trị hơn là chết. Và lúc này, tôi đang cố gắng sống sót, có đủ sức khỏe để viết bài" – Hemingway.
Hậu quả do dùng đầu để phá cửa
Rõ ràng là Hemingway đã rất dũng cảm và lạc quan.
Tiến sĩ Andrew Farah, người từng viết một cuốn sách về Hemingway, miêu tả rằng, vụ tai nạn thứ 2 dữ dội và bạo lực hơn nhiều trong một buổi nói chuyện vào năm 2017 tại thư viện John F. Kennedy.
Theo đó, phi công đã phá cửa sổ trước để thoát ra và cứu các hành khách. "Anh ta kéo Mary ra ngoài nhưng Hemingway quá to lớn để có thể chui ra bằng cửa sổ" - tiến sĩ Farah nói. Để thoát ra khỏi máy bay, Hemingway, vẫn bị thương ở vai do vụ va chạm trước đó, "đã rất thiếu khôn ngoan khi dùng đầu phá cửa chính, khiến bản thân bị rạn xương sọ và chịu một số chấn động khác".
Quyết định đó sẽ ảnh hưởng tới bộ não của Hemingway trong suốt quãng đời còn lại. Sau vụ tai nạn, theo tiến sĩ Farah, "trí nhớ của ông ấy kém đi" và bị đau đầu dai dẳng. Tiến sĩ Farah cũng đưa ra giả thuyết rằng Hemingway bị mắc bệnh não chấn thương mãn tính - căn bệnh được cho là liên quan tới những vụ tự tử của các cựu cầu thủ N.F.L (Giải Bóng bầu dục Quốc gia Mỹ) do liên tục chịu chấn thương não. Hemingway tự sát vào năm 1961.
Những kỷ vật của Hemingway như thư gốc có chữ ký hay phiên bản đầu các cuốn sách của ông thường được mang bán đấu giá, thu về hàng ngàn USD, đôi khi cao hơn. Tại Philadelphia (Mỹ) hồi tháng 2, phiên bản đầu cuốn In Our Time của Hemingway từ năm 1924 đã được bán với giá 277.000 USD. Cũng vào tháng 2, một phiên bản hiện đại hơn của The Old Man and the Sea đã được bán với giá 10.000 USD vì lý do đặc biệt: Đó là bản lấy từ thư viện trường trung học mà cầu thủ bóng rổ Kobe Bryant học ngày nhỏ.
Nhà đấu giá Nate D. Sanders có trụ sở tại Los Angeles và chuyên về các mặt hàng có chữ viết tay. Lá thư lần này được mang ra đấu giá với giá khởi điểm là 19.250 USD và có 12 người tham gia đấu giá. Không rõ ai đã mua bức thư.
Lá thư này là trung tâm của bộ sưu tập gồm 9 lá thư. Một lá thư có chữ ký khác, trong đó nêu quan điểm của Heminway về cuốn tiểu thuyết To Have and Have Not của ông được bán vào tháng trước với giá 6.875 USD và chỉ có 1 người tham gia đấu giá.
Nhà văn vĩ đại, con người phiêu lưu
Ernest Miller Hemingway (21/7/1899 - 2/7/1961) là tiểu thuyết gia, nhà văn viết truyện ngắn và phóng viên người Mỹ. Phong cách giản tiện và tinh tế của ông - bao gồm cả lý thuyết về tảng băng trôi - đã tạo ảnh hưởng mạnh mẽ tới tiểu thuyết thế kỷ XX. Trong khi đó, lối sống phiêu lưu và hình ảnh trước công chúng của ông được nhiều thế hệ sau này ngưỡng mộ.
Hemingway viết hầu hết các tác phẩm của mình trong khoảng giữa thập niên 1920 tới giữa thập niên 1950. Ông được trao giải Nobel Văn học vào năm 1954. Ông đã xuất bản 7 tiểu thuyết, 6 tuyển tập truyện ngắn và 2 tác phẩm phi hư cấu. Sau khi ông qua đời, 3 tiểu thuyết, 4 tuyển tập truyện ngắn và 3 tác phẩm phi hư cấu được phát hành. Nhiều tác phẩm của ông được coi là kinh điển của văn học Mỹ.
Hemingway lớn lên ở Oak Park, Illinois (Mỹ). Sau khi tốt nghiệp trung học, ông làm phóng viên cho tờ The Kansas City Star vài tháng trước khi nhập ngũ làm tài xế lái xe cứu thương trong Thế chiến I. Năm 1918, ông bị thương nặng và trở về nhà. Những năm quân ngũ đó đã tạo nền tảng cho cuốn A Farewell to Arms (1929) của ông. Ngoài ra, ông còn làm phóng viên chiến trường trong nội chiến Tây Ban Nha (1936 - 1939) và đây là cơ sở cho cuốn For Whom the Bell Tolls (1940). Ông cũng có mặt cùng quân Đồng minh với tư cách nhà báo trong cuộc đổ bộ Normandy và giải phóng Paris.
Hemingway có 4 vợ. Ông duy trì cuộc sống ở Florida trong thập niên 1930 và ở Cuba trong 2 thập niên tiếp theo. Trong chuyến tới châu Phi năm 1954, ông bị thương nặng, ảnh hưởng tới sức khỏe cả đời. Năm 1959, ông mua một căn nhà ở Ketchum, Idaho (Mỹ) và ở đó, vào giữa năm 1961, ông tự sát.