Triển lãm về Karl Lagerfeld: Đường nét của cái đẹp
Tám tiếng trước giờ khai mạc Met Gala 2023 (ngày 1/5), người hâm mộ đã hạ trại bên ngoài bảo tàng New York City với hi vọng có thể nhìn thấy những ngôi sao yêu thích của mình tại đêm thời trang lớn nhất thế giới.
Giữa trung tâm náo động này, từ bên kia đường, các nhà báo, đại diện của Chanel, Fendi, và thương hiệu Karl Lagerfeld, rồi những người bạn của Condé Nast và Anna Wintour cùng nhiều người trong cuộc, đã tiến vào bảo tàng cho buổi xem trước Karl Lagerfeld: A Line of Beauty - triển lãm tại Viện trang phục.
Tôn vinh Karl Lagerfeld
Hàng năm, các ngôi sao, nhà thiết kế và giám đốc truyền thông nổi tiếng lại 1 lần tụ tập tại đêm hội thời trang đình đám nhất thế giới Met Gala – một sự kiện gây quỹ theo chủ đề, mở màn cho chuỗi các triển lãm ở trung tâm New York. Sự kiện được tổ chức bởi tổng biên tập tạp chí Vogue lừng danh Anna Wintour.
Trong khi các chủ đề trước đây như "trại" hay "punk" dành cho người tham dự nhiều không gian sáng tạo thì năm nay, Met Gala không tôn vinh một khái niệm mà là một con người: Karl Lagerfeld - nhà thiết huyền thoại đã qua đời năm 2019 ở tuổi 85. Tất nhiên, triển lãm đi cùng cũng không nằm ngoài chủ đề là Karl Lagerfeld: A Line of Beauty, sẽ chính thức mở cửa từ 5/5 tới 16/6.
Buổi triển lãm nhằm nắm bắt những tác động của Karl Lagerfeld tới thời trang - trên những sàn diễn đắt giá lẫn thời trang bình dân - cũng như mối quan hệ với văn hóa đại chúng được ghi nhận rộng rãi của ông và cách ông biến đổi chính nghệ thuật thiết kế trang phục. Với gần 200 món đồ bao gồm các bản phác thảo và trang phục từ sự nghiệp 65 năm của Lagerfeld - khi ông lãnh đạo các nhà mốt nói trên cũng như thời gian ông ở Balmain, Chloé, và Patou - triển lãm là cuộc khảo sát kỹ lưỡng về nhiều diện mạo ngoạn mục của Lagerfeld.
Quần áo chắc chắn là tâm điểm của cuộc triển lãm này. Nó trở nên sống động hơn qua video được chiếu trên tường và cho thấy những chiếc váy được phác thảo từ bàn tay đeo găng hở ngón của Lagerfeld. Mỗi góc lồi, quanh co của triển lãm đều mang chủ đề "Đường nét" trong tác phẩm của ông, chẳng hạn như "Đường nét nam tính/ Đường nét nữ tính" và "Đường nét lãng mạn/ Đường nét quân sự", thể hiện bản chất 2 mặt và nhiều lớp trong tầm nhìn sáng tạo của Lagerfeld.
Người không bao giờ hoài cổ
Trong căn phòng đầu tiên, một bên trưng bày một số tuyệt phẩm Chanel (những bộ đồ lấp lánh, áo choàng xếp tầng như vảy cá), một bên là áo khoác và váy họa tiết Fendi - 1 màn đối đầu thời trang thật sự. Phía trên những bộ đồ đó là video phỏng vấn những người thợ may làm việc thân thiết nhất với Lagerfeld trong xưởng may Chanel. Bên dưới chúng, tấm biển đặc trưng của bảo tàng gắn món quà cho khán giả: bản phác thảo tương ứng đi kèm với thiết kế (nếu không có bản phác thảo thì là hình ảnh của đối tượng được dùng làm nguồn cảm hứng - 1 cái đĩa, 1 cái lồng chim hoặc 1 tủ đựng đồ). Âm thanh của cây bút viết nguệch ngoạc không ngừng của Lagerfeld phát ra từ loa treo trên đầu.
Nhiều người có thể choáng váng khi dạo quanh triển lãm. Họ cố thu vào mắt hàng trăm bộ trang phục được trưng bày, từ 1 số bộ đồ cô dâu nổi tiếng hơn từ Chanel tới những chiếc áo khoác đen đời đầu mà Lagerfeld làm cho House of Patou hồi năm 1958 từng giúp ông thắng giải Woolmark. Triển lãm là cơ hội thật sự để thể hiện không chỉ năng lực của Lagerfeld, mà cả kỹ năng chuẩn xác của đội ngũ nhân viên và cộng tác của ông, những người có khả hiểu nổi những bản phác thảo độc nhất vô nhị - như người phụ trách Viện trang phục Andrew Bolton lưu ý trong phát biểu khai mạc - với ngôn ngữ gần bí mật của ông.
"Họ hiểu rõ tới từng đường cắt" - Bolton nói. Dệt, kết cườm, may đo - giống như lụa hồng được chế tác thành áo choàng hình củ hoa. Hoặc, hoặc lụa trắng organza thêu xanh da trời, vàng và xanh lá lấp lánh. Rồi, chiếc váy đen trắng trang trí bằng những hạt sequin tròn từ bộ sưu tập thời trang cao cấp năm 2016 của Chanel. Tất cả đều thật thú vị khi được chiêm ngưỡng cận cảnh.
Một số phòng cuối cùng trong triển lãm Lagerfeld bao gồm "Đường nét trào phúng" để tưởng nhớ con người ông - người nổi tiếng là không bao giờ hoài cổ, căm ghét những hồi tưởng và theo nhiều bạn bè cũng như các nàng thơ là hài hước 1 cách quỉ quái. Một số món đồ đặc trưng của Lagerfeld (quạt, găng tay hở ngón, kính đen của ông) treo trên tường, ngay bên ngoài căn phòng kỳ lạ chỉ chứa 1 hàng iPhone. Trên màn hình là 1 đoạn hình ảnh Lagerfeld tinh nghịch cười khúc khích, che miệng trong niềm vui sướng, lặp đi lặp lại giữa những trích dẫn của ông. Lagerfeld cũng nổi tiếng là có hàng trăm cái iPod tải nhiều loại nhạc để nghe khi đang làm việc.
Carla Bruni, người mẫu, cựu Đệ nhất Phu nhân Pháp và là người bạn lâu năm của Lagefeld nói với truyền thông tụ hợp đông đảo trước buổi khai mạc: "Tôi thường tưởng tượng ông ấy nghiêng người từ trên cao, thậm chí có thể cười nhạo chúng tôi vì đã vinh danh các công trình để đời của ông trong 1 viện bảo tàng - điều mà chúng tôi đều biết là ông sẽ chế giễu". Tuy nhiên, như Bolton từng lưu ý trong nhận xét của mình: "Karl (Lagerfeld) không bao giờ từ chối bất cứ yêu cầu nào của chúng tôi về việc đưa tác phẩm của ông vào triển lãm của chúng tôi".
Thiên tài nhiều tranh cãi
Karl Otto Lagerfeld (10/9/1933 - 19/2/2019) là nhà thiết kế thời trang, giám đốc sáng tạo và nhiếp ảnh gia người Đức. Lagerfeld bắt đầu sự nghiệp thời trang vào những năm 1950, làm việc cho 1 số hãng thời trang hàng đầu, bao gồm Balmain, Patou và Chloé, trước khi gia nhập Chanel năm 1983. Là giám đốc sáng tạo của Chanel từ năm 1983 cho tới khi qua đời, ông giám sát mọi khía cạnh sáng tạo của hãng, từ bộ sưu tập tới các chiến dịch quảng cáo và trưng bày cửa hàng.
Lagerfeld là người có công trong việc hồi sinh thương hiệu Chanel, giúp hãng lấy lại vị thế là 1 trong những hãng thời trang hàng đầu thế giới. Ông cũng là giám đốc sáng tạo cho hãng thời trang da và lông thú Fendi cũng như hãng thời trang mang tên ông. Hình ảnh đặc trưng của Lagerfeld là tóc trắng, kính đen, găng tay hở ngón và cổ áo cao, hồ cứng, có thể tháo rời.
Mặc dù được nhiều người tung hô, lựa chọn Karl Lagerfeld làm chủ đề Met Gala 2023 cũng vấp phải không ít chỉ trích. Lý do là bên cạnh tài năng thiết kế không thể bàn cãi, Lagerfeld không ít lần có những bình luận công khai, thậm chí có phần tự hào, gây nhiều tranh cãi, nhất là về các nhóm yếu thế trong xã hội. Ông còn là tác giả của cuốn sách ăn kiêng giảm cân mang tên The Karl Lagerfeld Diet, trong đó, không ít nội dung bị chỉ trích về tiêu chuẩn cái đẹp.
"Người đàn ông này thật sự siêu tài năng, nhưng đã dùng nền tảng của mình theo cách thù địch, chủ yếu là về nữ giới, lặp đi lặp lại như vậy cho tới cuối đời, không tỏ ra hối hận, không chuộc lỗi, không xin lỗi, không giúp đỡ các nhóm mà ông ta tấn công. Không có lời giải thích nào cho những hành động bộc phát độc ác của ông ta" - nữ diễn viên Jameela Jamil lớn tiếng chỉ trích.