Chữ và nghĩa: Đưa vào 'từ điển'
Bây giờ trên mạng thi nhau quảng bá cho đủ loại thực phẩm chức năng. Vậy thực phẩm chức năng là gì và có vai trò như thế nào? Đây là vấn đề mà các nhà từ điển học quan tâm.
Thực phẩm chức năng (tiếng Anh: Functional foods) là các sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên, hoặc là thực phẩm trong quá trình chế biến được bổ sung thêm các chất "chức năng".
Các sản phẩm thực phẩm đặc thù này được tạo ra để cung cấp các chất, đem lại lợi ích cho sức khỏe (ngoài việc đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cơ bản). Các lợi ích này có thể bao gồm việc cải thiện sức đề kháng, hỗ trợ sức khỏe, làm giảm nguy cơ bệnh lý, hoặc cải thiện tình trạng tâm trí và tinh thần đang bất ổn...
Thực tế, người tiêu dùng Việt Nam còn ít biết đầy đủ thực phẩm chức năng. Cũng bởi nó có khá nhiều, chia thành 2 loại chính:
1) Thực phẩm chức năng thông thường. Đó là: Trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, rau, các loại hạt, hái sản, thực phẩm lên men, thảo mộc (các loại chè, cà phê…). Thực phẩm này cung cấp các thành phần hoàn toàn tự nhiên, có những chất dinh dưỡng quan trọng như vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa và chất béo có lợi.
2) Thực phẩm chức năng tăng cường. Đó là: Nước trái cây tăng cường, các sản phẩm sữa tăng cường, sữa hạt (hạnh nhân, hạt điều…) tăng cường được bổ sung thêm một số thành phần (vitamin, khoáng chất, chế phẩm sinh học, hoặc chất xơ…) để tăng thêm lợi ích về sức khỏe của thực phẩm đó.
Thị trường thực phẩm chức năng trên thế giới và Việt Nam rất sôi động. Hiện nay, nước ta có 3.600 doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh thực phẩm chức năng, trong đó có 57% số sản phẩm sản xuất trong nước và được bán tại 90% các nhà thuốc hiện hành.
Dù sở hữu khá nhiều lợi thế so với các quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới (về nguồn cung, nguyên liệu), song thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam chưa có nhiều khởi sắc. Tình trạng nhập khẩu nguyên liệu, sản phẩm từ nước ngoài vẫn chiếm tỷ lệ khá lớn, trong khi các tài nguyên để phát triển lĩnh vực sản xuất thực phẩm chức năng tại Việt Nam vẫn chưa được khai thác hiệu quả.
Hơn nữa, do cách thức truyền thông (quảng cáo quá đà, nói lấy được) mà nhiều người nghi ngờ tính xác thực của thông tin, nên do dự, thậm chí dị ứng, ác cảm, dẫn đến từ chối sử dụng.
Căn cứ vào ngữ liệu khảo sát những năm gần đây trong giao tiếp, Từ điển tiếng Việt (Trung tâm Từ điển học) sẽ bổ sung mục từ này vào lần xuất bản tới, với lời định nghĩa như sau: Thực phẩm chức năng d. thực phẩm được tăng cường, hoặc được làm giàu, để cung cấp các đặc tính có lợi, ngoài giá trị dinh dưỡng thông thường của thực phẩm tự nhiên (ở trạng thái chưa được tăng cường).
Đây là thực phẩm đặc thù
Không chữa bách bệnh giống như lời đồn