Con đường của Tào Linh, một kẻ tự 'quy y' hội họa

Triển lãm cá nhân Linh 2023 của họa sĩ Tào Linh, trưng bày 20 bức vẽ Mèo và 10 bức khổ lớn các đề tài khác, sẽ diễn ra từ ngày 8 -11/1 tại Nhà Triển lãm Hội Mỹ thuật Việt Nam, 16 Ngô Quyền, Hà Nội.

Được là người tổ chức triển lãm lần đầu tiên cho Tào Linh 2014 tại Gallery 39, Lý Quốc Sư, Hà Nội. Thế là đã 8 năm rồi. Trước triển lãm đó, chúng tôi là bạn bè, nhưng sau đó đến hôm nay thì chúng tôi là đồng nghiệp.

Nhớ cái bữa chuẩn bị triển lãm, tôi hỏi Tào Linh: "Ông muốn tôi coi ông là một người đi chơi qua khu vườn hội họa hay coi ông là họa sĩ". Tôi nhớ, Linh trả lời nhanh và dứt khoát: Tôi muốn là họa sĩ.

Tôi nghĩ là Linh đúng. Vẽ chơi chả sao, vui vẻ là chính nhưng là họa sĩ thì khác lắm. Cả đời vẽ là cả đời đi tìm mình, định nghĩa mình. Thành bại chưa bàn nhưng được vẽ, được làm, được làm mình, được là mình, được sống là được rồi. Tào Linh tự "quy y" hội họa chứ ép uổng sao được.

Tào Linh tự đắp con đường để đến với hội họa ra sao? Linh thích tạo hình các "nhân vật" của mình bằng những đường gần như thẳng, một nét, kết nối, đan cài, giăng mắc… Linh thích cô lại, cô đọng lại hiện thực trước mắt anh. Những ngôi nhà nép chặt bên nhau, những người đàn bà trôi về một góc, trò chuyện với cả một khoảng mênh mông im lặng. Bố cục lệch, tương phản trống-đầy, lỏng-chặt được Tào Linh ưa dùng, nó tạo ra cái nhíp có - không, "cái có" có vì đối diện nó là "cái không".

Tào Linh thích bảng màu trung độ, ghi nhạt, nâu đất, vàng thổ. Nếu có xanh đỏ thì cũng đã được giảm cường độ tươi đi đáng kể.

Tào Linh thích vẽ con giáp. Năm hết tết đến, Dần đi Mão tới. Triển lãm này Tào Linh trưng bày nhiều bức Mèo. Mèo đơn, mèo đôi, nằm ngồi, vuông tròn. Mèo cũng chỉ là gợi ý, Linh không chạy theo hình mà chỉ gợi hình.

Với cách tạo hình ấy, bố cục ấy, bảng màu ấy.

Với những người đàn bà, những nhà cửa phố xá, những tĩnh vật hoa lá, những con giống, Tí, Sửu, Dần, Mão ấy, tựu chung, đều là kể câu chuyện của Tào Linh, câu chuyện hội họa của Linh. Dễ nhận ra đó là một giọng kể thiên về thủ thỉ, nhiều dấu lặng thầm thì, nhiều nói mà không nói gì, nhiều yên tĩnh.