Phim tại Việt Nam phải hiện cảnh báo về 'bạo lực, tình dục, khỏa thân'
Theo Thông tư mới về tiêu chí phân loại phim của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, từ ngày 20/5, phim tại Việt Nam có yếu tố "bạo lực, tình dục, khỏa thân", phải dán cảnh báo cho khán giả.
Cụ thể, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Thông tư số 05/2023/TT-BVHTTDL, gồm 6 điều về phân loại phim, áp dụng với cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động phổ biến phim. Một số điều đáng chú ý gồm:
Điều 2 về mức phân loại gồm sáu hạng, xếp từ thấp đến cao: P - phim được phép phổ biến đến người xem ở mọi độ tuổi, K - khán giả dưới 13 tuổi với điều kiện xem cùng cha, mẹ hoặc người giám hộ, T13 - người xem từ 13 tuổi trở lên, T16 - từ 16 tuổi trở lên, T18 - đủ 18 tuổi trở lên, C - phim không được phép phổ biến.
Trường hợp phim ở giữa các mức phân loại, cơ quan chức năng cho biết tác phẩm có thể được dán nhãn cảnh báo ở mức thấp nếu "cách xử lý tình huống và kết quả thể hiện thông điệp giáo dục, nhân văn, ca ngợi các giá trị đạo đức, xã hội, tác động tích cực tới người xem".
Điều 3 quy định về tiêu chí phân loại phim. Gồm: Chủ đề - nội dung, bạo lực, khỏa thân, tình dục, ma túy, chất kích thích, chất gây nghiện, kinh dị, ngôn ngữ thô tục, hành vi nguy hiểm, dễ bắt chước.
Trong đó, tiêu chí về khỏa thân, tình dục được xác định dựa trên các nguyên tắc mục đích, tính chất, cách xử lý tình huống được miêu tả. Trong đó có chủ đề, nội dung, hình ảnh khỏa thân, hoạt động tình dục không nhằm khiêu dâm hay tấn công tình dục trừ trường hợp lên án, phê phán hành vi này; có mục đích hoặc thông điệp giáo dục, phù hợp với nội dung phim…
Ngoài ra, các hành động bạo lực tình dục bao gồm hiếp dâm và bạo lực tình dục ép buộc, có sự tham gia của nhóm nhân vật; nhấn mạnh các yếu tố nỗi đau, sự sợ hãi của nạn nhân, tập trung vào các hình ảnh nạn nhân bị chế ngự, bất lực, sự thích thú của kẻ tấn công hay tần suất thể hiện hình ảnh khỏa thân, hoạt động tình dục; độ tuổi của nhân vật trong các cảnh tình dục và mức độ tác động của hoạt động tình dục đến người xem… cũng là yếu tố để xác định tiêu chí.
Điều 4 quy định phim phải được hiển thị mức phân loại phim trong quá trình phổ biến, trừ phim phân loại P và hiển thị cảnh báo trước, trong quá trình phổ biến phim. Nội dung cảnh báo là 7 tiêu chí phân loại phim được nhắc đến ở điều 3.
Trường hợp trong phim xuất hiện cả 7 tiêu chí phân loại, thì thực hiện cảnh báo đầy đủ các tiêu chí.
Vị trí hiển thị cảnh báo ở ngay sát phía dưới biểu tượng mức phân loại phim. Đối với phim chiếu tại rạp, trụ sở cơ quan ngoại giao, cơ sở văn hóa nước ngoài được thành lập tại Việt Nam, được phổ biến trên các phương tiện công cộng, nội dung cảnh báo bằng chữ viết hoặc lời nói hiển thị trước khi bắt đầu chiếu.
Ở phim truyền hình, chiếu mạng, nội dung cảnh báo hiển thị chậm nhất trong ba giây ngay sau khi bắt đầu phát sóng. Với tác phẩm có thời lượng từ 20 phút trở lên, hiển thị tối đa ba lần.
Thông tư này có hiệu lực thi hành từ ngày 20/5.