Ngẫm ngợi cuối tuần: Chuyện Tết lúc tắc đường

Không khí Tết đã bắt đầu nóng dần lên trên đường phố. Xe buýt nhích từng mét một như người đi bộ, mà có lúc lại ì ra để người đi bộ vượt lên trước.

Tắc quá! Cô lơ xe tay phải kẹp xấp tiền lẻ, tay trái xấp vé nhưng cũng ít việc. Chả là 10 khách lên xe thì 9 khách giơ thẻ. Nào người già trên 60 tuổi có thẻ miễn phí, còn lại là thẻ tháng.

Rảnh, thế là ngồi tám chuyện. Lơ xe và bác tài suốt chặng chỉ thấy chuyện Tết. Cô lơ hài hước: Giờ muốn có bình hoa "hợp tác xã" mà tìm khó quá. Lái xe hỏi lại: cô nói gì? - Có thế mà không hiểu à. Là em muốn có bình hoa như ngày trước. Bình hoa ấy mới đúng là Tết. Hoa thập cẩm ấy, cùng nhập hội bình đẳng!

Rồi cô cặn kẽ: này dơn, thược dược, violet, bươm bướm, cúc hồng nữa... Cả chục loại hoa, có loại bây giờ đã mất dạng trên quầy: thược dược đấy, mỏi mắt chẳng thấy. Bọn choai giờ lại thích hoa ly. Ly với chả dị, nghe tên đã thấy chối chối là...

Cô  bỏ lửng cuộc trao đổi với bác tài để tự sự với chính mình. Ngày trước á, theo bà ra chợ hoa. Người bán hoa rải hoa ra đẹp như đánh rải ranh ấy chứ. Nào dơn, nào violet, cúc, thược dược,... từng món từng món một. Người mua nhặt từng cành, chọn cho đủ một bình mà chẳng cành nào bị nát, bị nhàu. Mang về cắm vào bình tinh khôi, Tết ơi là Tết.

Thì ra cô nuối tiếc lại cái thời theo mẹ đi chợ hoa, cái thời người bán hoa nâng giấc từng cành hoa cho khách. Bây giờ quả có xô bồ, thùng to thùng nhỏ, cả bó hoa cắm xuống. Rút hoa lên ướt rượt.

Bác tài quay sang góp chuyện: giờ đất chật người đông, đâu như thời mẹ cô mà rải ranh, rải ổ. Vạt đất bằng cái chiếu cũng có chủ, cũng xây ráo cả rồi...

      ***

Bỗng câu chuyện chuyển sang hướng khác: Ôi mẹ ơi, lại mấy ông chân giày, có học đòi bỏ Tết. Bỏ Tết thì bỏ hết họ hàng anh em con cháu à. Bác ạ, nghĩ đến Tết em nóng ra cả người! Cả năm vùi đầu vào làm ăn, nghỉ mấy ngày Tết để anh em họ mạc gặp nhau, bỏ Tết thì còn gì nữa. Các ông nói thế, nếu bố mẹ các ông nghe thấy, các cụ sẽ bảo sao hả?

Tôi đế ngang: Họ nghĩ bỏ Tết cho đỡ tốn kém thời gian, tiền bạc thôi.

Lập tức có tiếng phản bác. Bác không biết chứ mấy ông nói thế, một bữa bù khú hàng ngày của các ông bay vài chục triệu như chơi. Em biết hết! Họ có thực sự chân lấm tay bùn đâu mà nói chuyện chắt bóp. Người lao động chúng em làm gì có mấy ngày nghỉ. Mang tiếng ăn Tết nhưng có việc là làm. Không làm thì ai làm cho? Việc vẫn đến tay mình cả.

Theo em, cứ mặc cho con tạo xoay vần, chúng em chẳng muốn ai xía vào mình, chẳng muốn ai nghĩ hộ mình cách tiêu tiền.

Chợt nhớ ông lão sửa xe Cầu Gỗ có lần bảo với tôi: Người  đi xe hơi nghĩ khác người ở lều, ở nhà đất, hay ngồi hứng gió đầu đường như bọn tôi chú ạ. Bây giờ ngồi phòng máy lạnh họ nghĩ lại càng khác.

              ***

Tôi bâng khuâng. Chỉ trên đoạn đường ngắn, nghe hai người thôi đã thấy bao nhiêu tâm sự. Mà đây chỉ là câu chuyện vãn lúc tắc đường. Tôi nói thế vì biết rằng, khách đi cùng mình dù không nói gì nhưng ai cũng có quê và gần Tết đều ngóng về quê. Phố xá chỉ là nơi làm ăn thời vụ. Người ở phố lâu năm, xưng "Hà Nội gốc" chẳng hạn, họ có quê đâu mà nhớ.

Nhà quê muôn chuyện buồn vui, Tết lại dội về...