Vinh danh các tài năng nghệ thuật Chèo, Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc

Tối 17/5, Lễ bế mạc Cuộc thi Tài năng diễn viên Chèo, Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc năm 2023 đã diễn ra tại Thành phố Thanh Hóa. Cuộc thi do Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa tổ chức.

Diễn ra từ ngày 6/5, Cuộc thi Tài năng diễn viên Chèo, Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc đã trải qua 11 ngày đêm biểu diễn, tranh tài. Các nghệ sĩ, diễn viên dự thi đã thể hiện tài năng nghệ thuật, đem đến cho khán giả nhiều cảm xúc, cái nhìn đa sắc màu và những ấn tượng sâu đậm không chỉ về nghệ thuật sân khấu truyền thống, còn bao hàm trong đó nhiều giá trị lịch sử, văn hóa quý báu của dân tộc Việt Nam.

Theo đánh giá của Hội đồng chuyên môn, tín hiệu mừng nhất trong cuộc thi này là chất lượng nghệ thuật của các đơn vị khá đồng đều. Mỗi diễn viên dự thi đều nỗ lực “thổ tận can tràng”, thể hiện tốt nhất phần thi. Những vai mẫu trong các trích đoạn Chèo cổ truyền, như: Thị Mầu, Súy Vân, Châu Long, Lưu Bình, Trần Phương, Cả sứt, Thị Phương, Tuần Ty, Đào Huế, Thầy đồ Trương Viên, Mụ Quán, Lão say…, có nội dung khuyến giáo đạo đức, là những bài học chở nặng triết lý nhân sinh, những tấm gương sáng về tình bạn, về lòng chung thủy, đạo đức gia đình, đề cao chữ hiếu, khao khát tự do, lên án, đả kích, phê phán thói hư tật xấu bằng tiếng cười trào lộng, thâm sâu trong ngôn ngữ nghệ thuật Chèo. Những trích đoạn Tuồng truyền thống, như: Kim Lân quan đèo, Nữ tướng Đào Tam Xuân, Chung vô diệm, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo, Lan Anh lạc đẻ, Phương Cơ qua ải, Nhị khí Chu Du, Mộc Quế Anh dâng cây…, được khai thác dựa trên các yếu tố tự sự, kịch tính, tự tình, làm cơ sở cho nghệ sĩ biểu diễn, phát huy được những yếu tố cơ bản như Thanh - Sắc - Thục - Tinh - Khí - Thần.

Bên cạnh những thành công của các phần thi, trích đoạn được đầu tư công phu cả về kịch bản, dàn dựng, kỹ thuật nhuần nhiễn điêu luyện của các nghệ sĩ, diễn viên trong ca, diễn…, một số trích đoạn, phần thi chưa được đầu tư, quan tâm một cách nghiêm túc. Một số trích đoạn, phần dự thi, giữa phần kỹ thuật, hòa âm phối khí, phần ca, diễn của nghệ sĩ, diễn viên cần dàn dựng nhuần nhuyễn, điêu luyện và có điểm nhấn hơn, cần tăng cường các trích đoạn mang ý nghĩa giáo dục cao về tư tưởng, thẩm mỹ, gắn với nền văn hóa dân tộc.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông khẳng định: Cuộc thi Tài năng diễn viên Chèo, Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2023 là hoạt động cần được duy trì, nâng cao về quy mô và chất lượng. Hội đồng Giám khảo đã làm việc đầy nhiệt huyết, trách nhiệm, công tâm, khách quan để đóng góp quan trọng cho thành công của cuộc thi. Cuộc thi khép lại đã để lại dư âm tốt đẹp trong lòng các nghệ sĩ, diễn viên tham dự và công chúng yêu nghệ thuật truyền thống. Cuộc thi đã thực sự trở thành ngày hội sân khấu để nghệ sĩ, diễn viên gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm trong lao động sáng tạo nghệ thuật, tiếp thu những tinh hoa âm nhạc truyền thống của dân tộc.

Thứ trưởng Tạ Quang Đông đề nghị các cơ quan, đơn vị chức năng phụ trách các đơn vị nghệ thuật, các nhà hát có nghệ sĩ, diễn viên dự thi tiếp tục quan tâm, đầu tư kỹ lưỡng cả về con người, vật chất cho các phần thi, các thí sinh; đồng thời, sớm hoàn thiện việc số hóa cơ sở dữ liệu về các hoạt động nghệ thuật biểu diễn, trong đó, chú trọng đến nghệ thuật truyền thống. Bên cạnh đó, các đơn vị cần có chính sách đãi ngộ đặc thù để thu hút, bồi dưỡng, đào tạo các lớp nghệ sĩ, diễn viên trẻ, tài năng làm lực lượng kế cận sau này.

Trong tối 17/5, Ban Tổ chức đã trao giải Cuộc thi Tài năng diễn viên Chèo cho 31 diễn viên tài năng, trong đó có 17 giải nhất, 14 giải nhì. Đặc biệt, Ban Tổ chức đã trao một giải xuất sắc cho người hướng dẫn ca diễn với trích đoạn “Thị Mầu lên chùa” của diễn viên Trịnh Thị Thanh Huyền (Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội); một giải xuất sắc cho Nghệ sĩ Nhân dân Hàn Hải (Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống tỉnh Thanh Hóa) - người dàn dựng trích đoạn có sáng tạo, đạt hiệu quả cao.

Trước đó, tối 11/5, Ban Tổ chức đã trao 8 giải Nhất, 9 giải Nhì cho các nghệ sỹ; hai giải Xuất sắc cho người dàn dựng trích đoạn có sáng tạo, đạt hiệu quả cao và người hướng dẫn ca diễn trong Cuộc thi Tài năng diễn viên Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2023.

Cuộc thi Tài năng diễn viên Chèo, Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc năm 2023 thu hút sự tham gia của gần 200 diễn viên đến từ 20 đơn vị nghệ thuật Chèo, Tuồng và Dân ca kịch chuyên nghiệp trong cả nước. Cuộc thi đề cao các giá trị nhân văn, về lòng yêu nước, tình nghĩa son sắt thủy chung, đấu tranh với cái xấu, hướng con người tới xã hội lành mạnh, các đức tính cao quý…