Chào tuần mới: Tặng quà trong 'ngày nhà giáo'
Hôm nay, chúng ta bắt đầu một tuần mới bằng việc đón Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11. Và như mọi năm, từ rất sớm, các học sinh, phụ huynh đã… rộn ràng những trao đổi qua lại về việc chọn một món quà để tặng các thầy cô giáo.
Nhưng, cũng từ mươi ngày qua, một cuộc tranh luận đang được xới lên trên mạng xã hội, sau thông báo (bằng văn bản) của một trường tiểu học tại Buôn Đôn (tỉnh Đắk Lắk). Theo đó, phía nhà trường đề nghị học sinh, phụ huynh và người lao động trong toàn trường không tổ chức tới nhà giáo viên (hoặc lãnh đạo trường) để tặng quà trong dịp này.
Như những chia sẻ sau đó, lời "từ chối" này đến từ việc nhà trường không muốn phụ huynh và học sinh phải suy nghĩ, lo lắng quanh câu chuyện tặng quà - khi địa bàn của trường vốn là nơi có tỷ lệ hộ nghèo còn cao. Thêm nữa, việc không tặng quà cho thầy, cô giáo sẽ tạo ra sự đối xử công bằng với tất cả các em học sinh, đặc biệt là các gia đình có hoàn cảnh khó khăn.
Từ quan điểm ấy, đã có khá nhiều phản hồi được chia sẻ trên không gian mạng, với tâm tư và góc nhìn của rất đông phụ huynh trên cả nước.
Ở đó, có những ý kiến tán thành, cho rằng lời "từ chối" của phía nhà trường là nhân văn, thậm chí cần được nhân rộng. Bởi trên thực tế, chuyện "tặng quà" cho thầy cô ở một số trường hợp đã tạo nên những biến tướng xấu, trong đó có cả việc dễ tạo ra tâm lý mặc định, coi việc tặng - nhận quà trong dịp này là đương nhiên, ở những người trong cuộc.
Và ở hướng ngược lại, cũng có những ý kiến không đồng thuận, cho rằng văn bản này thiếu tế nhị, vô tình tạo ra cảm giác bị tổn thương từ những người đứng trên bục giảng hàng ngày. Xa hơn, việc tri ân - gồm cả tặng quà - những thầy cô giáo trong dịp này rõ ràng là quyền chính đáng để bày tỏ sự trân trọng từ phía học sinh, phụ huynh.
***
Thực ra, không chỉ trường tiểu học vừa kể có cách tiếp cận vấn đề như vậy trong ngày nhà giáo. Lác đác thời gian, những tình huống tương tự như vậy cũng đã xuất hiện, dù là quyết định từ phía nhà trường hoặc giáo viên đơn lẻ.
Điển hình, mạng xã hội đã từng chia sẻ rộng rãi bức "tâm thư" với nội dung vừa hóm hỉnh, vừa khá tình cảm của một nữ giáo viên trong dịp 20/11. Rằng, cô xin phép không nhận quà và mong phụ huynh dùng "kinh phí" dự kiến maa quà để đưa học sinh của mình đi ăn KFC, ăn kem, rồi nhắn nhủ: Đấy là món quà cô tặng với mong muốn các em chăm ngoan trong học tập.
Xét cho cùng, tất cả những câu chuyện ấy đều gắn với những thay đổi trong xã hội, khi sự phát triển của nhận thức luôn cho phép mỗi người nhìn nhận vấn đề một cách đa chiều. Ở đó, sẽ rất khó để áp đặt sự phân định đúng - sai, nếu không chiếu theo từng trường hợp cụ thể.
Riêng với người viết, việc tặng hoặc không tặng quà cho giáo viên trong ngày nhà giáo chỉ nên bàn khi xét tới sự tôn trọng và chân tình mà chúng ta muốn gửi tới người đang dạy dỗ con mình.
Ở bối cảnh bây giờ, chúng ta có thể đủ thân mật để chat, nhắn tin nếu muốn tìm hiểu về sở thích, nhu cầu của thầy cô. Có thể thoải mái chọn quà và hoa để ship tới cổng trường trước "giờ G" nếu bận rộn...
Nhưng chắc chắn, sự tiện dụng mà xã hội hiện đại cung cấp chỉ có ý nghĩa - và tránh rơi vào góc độ tiêu cực - nếu gắn với phần tình cảm dành cho các thầy cô, trong ngày mà xã hội tôn vinh những người làm nghề giáo.