Bỏ bằng tốt nghiệp trung học cơ sở

Theo luật mới, hệ thống văn bằng của giáo dục quốc dân gồm bằng tốt nghiệp trung học phổ thông, bằng trung học nghề, trung cấp, cao đẳng, cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ và văn bằng chương trình đào tạo chuyên sâu của một số ngành, lĩnh vực đặc thù.

So với quy định hiện hành, luật đã bỏ việc cấp bằng tốt nghiệp trung học cơ sở. Thay vào đó, học sinh học hết chương trình giáo dục tiểu học và trung học cơ sở, đủ điều kiện theo quy định của Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo, sẽ được hiệu trưởng nhà trường xác nhận việc hoàn thành chương trình trên học bạ.

Học sinh học hết chương trình trung học phổ thông, đủ điều kiện được dự thi, đạt yêu cầu thì được cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông. Trường hợp không dự thi hoặc thi không đạt yêu cầu, được cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông, sử dụng để đăng ký dự thi lấy bằng tốt nghiệp sau này hoặc theo học giáo dục nghề nghiệp.

Luật quy định văn bằng, chứng chỉ do cơ sở giáo dục thuộc các loại hình và hình thức đào tạo trong hệ thống giáo dục quốc dân cấp có giá trị pháp lý như nhau, không phân biệt công lập hay tư thục. Văn bằng, chứng chỉ được cấp dưới dạng bản giấy hoặc bản số nhằm thúc đẩy chuyển đổi số trong giáo dục.

Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo thống nhất quản lý văn bằng, chứng chỉ toàn hệ thống để bảo đảm liên thông, minh bạch. Riêng văn bằng các chương trình đào tạo chuyên sâu sau đại học lĩnh vực sức khỏe như bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa do Bộ Y tế hướng dẫn và quản lý theo quy định của Luật Giáo dục đại học.

Miễn học phí công lập, kết thúc hoạt động của Hội đồng trường

Về nền tảng bắt buộc, luật tiếp tục xác định giáo dục tiểu học và trung học cơ sở là giáo dục bắt buộc, đồng thời Nhà nước thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 6 tuổi.

Một điểm mới quan trọng là miễn học phí đối với toàn bộ học sinh phổ thông trong cơ sở giáo dục công lập trên phạm vi cả nước. Chính phủ quyết định việc miễn phí sách giáo khoa cho học sinh. Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo quyết định một bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông sử dụng thống nhất toàn quốc, đồng thời thành lập hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa theo từng môn học và hoạt động giáo dục.

Luật sửa đổi cũng kết thúc hoạt động của hội đồng trường đối với cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập, chuyển toàn bộ quyền quản trị về hiệu trưởng theo mô hình mới. Chế độ phụ cấp ưu đãi nghề đối với đội ngũ nhân sự hỗ trợ giáo dục không phải là giáo viên cũng được bổ sung.

Quỹ học bổng quốc gia sẽ được thành lập, ưu tiên hỗ trợ người học sau đại học, các ngành khoa học cơ bản, kỹ thuật, công nghệ và các lĩnh vực Nhà nước cần khuyến khích phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Luật cũng quy định điều khoản chuyển tiếp: bằng tốt nghiệp trung học cơ sở đã cấp trước thời điểm luật có hiệu lực vẫn giữ nguyên giá trị pháp lý; các hồ sơ, thủ tục giáo dục nộp trước thời điểm luật có hiệu lực tiếp tục được giải quyết theo quy định cũ.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, trừ một số nội dung được áp dụng từ ngày 1/7/2026.

Sơn Hà