Bữa ăn học đường miễn phí 10 tỷ USD khiến hàng nghìn học sinh ngộ độc
Gần 6.500 học sinh Indonesia ngộ độc kể từ khi chương trình bữa ăn học đường miễn phí với ngân sách 10 tỷ USD triển khai trong trường học, dấy lên yêu cầu tạm ngừng.
Indonesia ghi nhận hai vụ ngộ độc thực phẩm hàng loạt trong một ngày liên quan đến chương trình bữa ăn học đường miễn phí của chính phủ, theo Reuters. Vụ việc nghiêm trọng nhất xảy ra hôm 17/9 tại tỉnh Tây Java, khi 569 học sinh từ 5 trường học ở vùng Garut có triệu chứng buồn nôn và nôn sau khi ăn cơm gà do một bếp ăn trong chương trình cung cấp. Một vụ việc khác tại quần đảo Banggai, tỉnh Trung Sulawesi, cùng ngày, ảnh hưởng đến 277 học sinh. Đây được coi là vụ bùng phát ngộ độc lớn nhất từ trước đến nay trong khuôn khổ chương trình chủ lực của Tổng thống Prabowo Subianto.
Trước tình hình đó, hôm 22/9, hàng loạt tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực y tế đã đồng loạt lên tiếng, kêu gọi chính phủ tạm dừng ngay lập tức chương trình để đánh giá lại toàn diện. Chương trình trị giá 10 tỷ USD này đã tiếp cận hơn 20 triệu người kể từ khi ra mắt vào tháng 1.
Ông Ubaid Matraji, người đứng đầu Mạng lưới Giám sát Giáo dục (JPPI), phát biểu trước một ủy ban quốc hội rằng đây là một "thất bại mang tính hệ thống". Theo thống kê từ Viện Phát triển Kinh tế và Tài chính, một tổ chức nghiên cứu tại Indonesia, từ khi chương trình khởi động vào tháng 1 cho đến tháng 8, có 6.452 trẻ em trên toàn quốc bị ảnh hưởng bởi ngộ độc thực phẩm.
Các tổ chức phi chính phủ cũng bày tỏ lo ngại về chất lượng và công tác giám sát. Trung tâm Sáng kiến Phát triển Chiến lược Indonesia (CISDI) cho rằng chính phủ hiện không có cơ chế rõ ràng để đánh giá các bếp ăn sau khi xảy ra sự cố. Bên cạnh đó, bác sĩ Tan Shot Yen thuộc Phong trào vì Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em cảnh báo thực đơn hiện tại vẫn lạm dụng các mặt hàng "siêu chế biến", đi ngược lại mục tiêu cung cấp dinh dưỡng và có nguy cơ gây ra các bệnh không lây nhiễm.
Trước áp lực này, phát ngôn viên của Tổng thống Prabowo, ông Prasetyo Hadi, lên tiếng xin lỗi về "sự tái diễn của các vụ việc". Người đứng đầu Cơ quan Dinh dưỡng Quốc gia, ông Dadan Hindayana, cũng bày tỏ sự hối tiếc và cam kết tiến hành điều tra, đồng thời cho biết đã có 4.711 trường hợp nghi ngờ ngộ độc trên tổng số một tỷ suất ăn được phục vụ.
Tuy nhiên, chính phủ khẳng định sẽ không dừng chương trình. Chính quyền vùng Garut cho biết sẽ tăng cường giám sát bếp ăn và tạm thời chuyển sang cung cấp các thực phẩm cơ bản hơn như bánh mì, sữa, trứng luộc. Phó chủ nhiệm Ủy ban y tế quốc hội, ông Charles Honoris, cũng nhấn mạnh chương trình này "mang tính chiến lược và sẽ tiếp tục được thực hiện".
Chương trình bữa ăn miễn phí là một trong những dự án chủ lực của Tổng thống Prabowo Subianto, với mục tiêu đầy tham vọng là tiếp cận 83 triệu phụ nữ và trẻ em vào cuối năm. Ngân sách dành cho chương trình năm nay là 10,3 tỷ USD và dự kiến tăng gấp đôi vào năm tới, bất chấp những câu hỏi lớn đang được đặt ra về tiêu chuẩn an toàn và hiệu quả giám sát.
Bình Minh (Theo Reuters, Indonesia Businees Post, Jakarta Globe)