Cựu giám đốc Sở GD&ĐT TP HCM: 'Hình phạt lớn nhất là luôn cắn rứt lương tâm'

Trưa 11/12, phiên xử ông Lê Hồng Sơn (cựu Giám đốc Sở GD&ĐT TP HCM), Lê Hoài Nam (cựu Phó giám đốc), Lê Phương Nga (cựu Chánh Văn phòng Sở), Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty AIC, đang trốn truy nã) cùng 11 người khác về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng kết thúc phần tranh luận.

Nói lời sau cùng, ông Sơn cảm ơn cơ quan điều tra, VKS và tòa án đã "đối xử nhân văn" giúp bản thân nhận thức rõ những thiếu sót và các sai phạm dẫn đến bị xử lý hình sự. Bị cáo cũng gửi lời cảm ơn đến các luật sư bào chữa.

Những ngày xét xử đã giúp bị cáo giải tỏa phần nào lo lắng, nhìn nhận nghiêm túc các sai phạm của mình. Trước khi HĐXX nghị án, bị cáo đề nghị được xem xét một số nguyện vọng", ông Sơn trình bày.

Thừa nhận tội danh và trách nhiệm, ông Sơn cho biết điều đau xót nhất là vụ án không chỉ gây thiệt hại vật chất mà còn ảnh hưởng đến dư luận xã hội, uy tín ngành giáo dục TP HCM và đội ngũ cán bộ, nhân viên Sở Giáo dục và Đào tạo.

Bị cáo xin lỗi lãnh đạo Thành ủy TP HCM đã tín nhiệm mình trong ba nhiệm kỳ Thành ủy viên (2010-2025); xin lỗi HĐND thành phố, nơi bị cáo được cử tri tín nhiệm bầu hai nhiệm kỳ; xin lỗi UBND thành phố với vai trò Ủy viên UBND giai đoạn 2011-2021; cùng lời xin lỗi gửi đến đồng nghiệp vì những thiếu sót, không hoàn thành nhiệm vụ và sự tin cậy của lãnh đạo, nhân dân thành phố.

Ông Sơn nói hiểu rằng lời xin lỗi không thể thay đổi hậu quả vụ án, nhưng đây là "sự thành tâm từ đáy lòng" để bản thân được phần nào an ủi khi nói ra điều này.

Sau gần 40 năm cống hiến cho ngành giáo dục, bị cáo cho biết đã phải chịu các hình thức kỷ luật nghiêm khắc của Đảng và chính quyền. "Hình phạt nặng nề nhất là lương tâm bị cắn rứt; các phần thưởng, huân chương không còn ý nghĩa khi bị cáo đã đánh mất niềm tin của lãnh đạo, ngành giáo dục và nhân dân thành phố", ông Sơn nói, cho rằng mọi công sức, nỗ lực suốt gần 40 năm qua đã "mất hết", uy tín gia đình cũng bị ảnh hưởng nặng nề.

Đối với mức án VKS đề nghị, ông Sơn nói "trân trọng và cảm ơn" vì cơ quan công tố đã xem xét bối cảnh, nguyên nhân vụ án, nhân thân, sức khỏe và quá trình cống hiến của mình. Ông cho rằng mức hình phạt được đề nghị mang tính nhân đạo, khoan hồng; đồng thời bày tỏ quan điểm rằng không cần thiết cách ly bị cáo và các đồng nghiệp cấp dưới ra khỏi xã hội, bởi như vậy đã đủ sức răn đe và để bị cáo yên tâm chữa bệnh, chấp hành hình phạt.

Tương tự, bị cáo Lê Hoài Nam cũng gửi lời cảm ơn cơ quan điều tra, VKS và HĐXX đã tạo điều kiện để ông trình bày quan điểm, nhận ra sai sót trong quá trình thực hiện các gói thầu thiết bị giáo dục tại TP HCM. Ông Nam cho biết vô cùng "hối hận, hổ thẹn" vì hành vi đã làm ảnh hưởng uy tín ngành giáo dục. Suốt thời gian qua ông luôn day dứt, ăn năn vì những vi phạm "không thể lấy lại được danh dự". Bị cáo mong HĐXX xem xét khoan hồng để có cơ hội tiếp tục đóng góp cho xã hội.

Trước đó, bị cáo Hoàng Thị Thúy Nga (Trưởng Ban quản lý dự án 1 Công ty AIC) và các bị cáo khác cũng đề nghị tòa xem xét vụ án một cách toàn diện, ghi nhận các tình tiết giảm nhẹ cho bản thân và những người còn lại được hưởng mức án nhẹ nhất có thể.

Là người có vai trò chủ mưu trong vụ án, bà Nhàn bị xét xử vắng mặt cùng hai bị cáo khác.

Trong phần phát biểu quan điểm giải quyết vụ án chiều 10/12, đại diện cơ quan công tố xác định ông Sơn có nhiều sai phạm, tạo điều kiện cho AIC trúng thầu, gây thiệt hại tài sản Nhà nước 142 tỷ đồng. Với tư cách cựu Giám đốc Sở, ông phải chịu trách nhiệm hình sự đối với toàn bộ thiệt hại.

Tuy nhiên, VKS ghi nhận cho ông Sơn, ông Lê Hoài Nam và đồng phạm nhiều tình tiết giảm nhẹ như: được tặng nhiều bằng khen, giấy khen, có nhiều đóng góp cho xã hội, nộp khắc phục một phần hậu quả (ông Sơn nộp 1 tỷ đồng, ông Nam 300 triệu đồng...). Từ đó, VKS đề nghị tòa tuyên phạt ông Sơn 3 năm tù treo; ông Lê Hoài Nam 2 năm 6 tháng đến 3 năm tù.

VKS cũng ghi nhận cho bà Nhàn các tình tiết giảm nhẹ như: được tặng nhiều bằng khen, giấy khen, có nhiều đóng góp cho xã hội. Ngoài ra, bà Nhàn được ghi nhận tình tiết giảm nhẹ đặc biệt vì gia đình đã có đơn xin khắc phục toàn bộ thiệt hại trong vụ án (hiện đã nộp được 66 tỷ đồng). VKS đề nghị tòa tuyên phạt bà mức án 8-9 năm tù; tổng hợp với các bản án trước đó là 30 năm tù. Bị cáo Hoàng Thị Thúy Nga bị đề nghị 7-8 năm; tổng hợp với các bản án trước là 30 năm tù.

Các bị cáo khác trong vụ án bị đề nghị mức án từ 2 năm tù treo đến 7 năm tù về cùng tội danh.

Theo cáo buộc, giai đoạn 2012-2017, để thực hiện các gói thầu tại TP HCM, bà Nhàn ủy quyền cho Nga phụ trách mảng giáo dục và Trần Đăng Tấn phụ trách mảng y tế.

Các bị cáo sử dụng pháp nhân của nhiều công ty trong hệ sinh thái AIC làm "quân xanh", thông đồng với các đơn vị thẩm định giá, tư vấn và đại diện chủ đầu tư nhằm hợp thức hóa việc AIC trúng thầu.

Hồ sơ dự thầu của "quân xanh" do bộ phận AIC tại Hà Nội chuẩn bị, cố ý để thiếu tiêu chí hoặc bỏ giá cao để bị loại. Trong khi đó, báo cáo tài chính của AIC được chỉnh sửa, nâng khống các chỉ tiêu bắt buộc nhằm hợp thức hóa việc trúng thầu.

Bằng thủ thuật này, AIC trúng 230 gói thầu tại TP HCM, gồm 134 gói thuộc lĩnh vực giáo dục, 94 gói y tế và 2 gói môi trường; trong đó 171 gói gây thiệt hại cho Nhà nước 145 tỷ đồng.

Riêng 134 gói thầu giáo dục, nhà chức trách xác định Giám đốc Lê Hồng Sơn cùng cấp phó Lê Hoài Nam, Lê Phương Nga và một số cán bộ Phòng Giáo dục quận 5 đã không tuân thủ quy định của Luật Đấu thầu, làm 131 gói thầu gây thiệt hại 142 tỷ đồng ngân sách.

Hải Duyên