Di sản đèn Trung thu 'sống' lại qua nghệ thuật thủ công 'LÃM'
Bằng cách hồi sinh các mẫu đèn Trung thu cổ truyền (cá chép, kéo quân) qua nghệ thuật đương đại và chất liệu thuần Việt như giấy dó, mây tre, triển lãm "LÃM" chứng minh di sản luôn có chỗ đứng trong đời sống hiện đại.
Giữa nhịp sống hiện đại, nơi mọi thứ vận hành nhanh và công nghiệp hóa len lỏi vào từng ngóc ngách, “LÃM” chọn cách kể chuyện bằng sự chậm rãi bằng ánh sáng, bằng mùi giấy dó, bằng cảm giác dịu dàng của những vật thể tưởng như đã ngủ yên trong ký ức dân tộc. Từ đó, triển lãm trở thành một không gian giao thoa giữa truyền thống và đương đại, giữa cái cũ được hồi sinh và cái mới được thắp lên từ di sản.
Điểm đặc biệt triển lãm "LÃM" của thợ thủ công Đoàn Thái Cúc Hương trước hết nằm ở ý tưởng phục dựng toàn bộ các mẫu đèn Trung thu cổ truyền Việt Nam, từ đèn sao, cá chép, kéo quân, đèn cù đến những kiểu dáng ít người biết đến. Tuy nhiên, điều đáng quý là nghệ sĩ Cúc Hương không phục chế nguyên bản, mà thổi vào đó hơi thở mới của thời đại, cách xử lý hình khối, kết cấu và ánh sáng được tiết chế, tinh tế; mỗi chiếc đèn không chỉ mang tính trưng bàymà còn có thể ứng dụng trong không gian sống đương đại.
"Mỗi chiếc đèn làm một câu chuyện. Là một cuộc đời. Là sự tiếp nối của văn hóa truyền thống trong hơi thở đương đại", chị Cúc Hương chia sẻ.
Một nét đặc sắc khác là cách sử dụng chất liệu thuần Việt, giấy dó, mây tre, cùng sắc màu tự nhiên từ đất, lá, hoa cỏ. Những vật liệu ấy được Cúc Hương chọn không chỉ vì thẩm mỹmà vì triết lý sống bền vững, tôn trọng thiên nhiên và gắn bó với văn hóa bản địa. Dưới bàn tay tỉ mỉ của cô, giấy không còn là chất liệu mỏng manh mà trở thành phương tiện truyền tải cảm xúc và ký ức.
Không gian triển lãm được thiết kế như một hành trình trải nghiệm, người xem không chỉ ngắm, mà còn bước đi, lắng nghe, chạm vàođể cảm nhận từng lớp ký ức được gợi dậy qua ánh sáng và chất liệu. Từ khung cảnh tái hiện không khí Trung Thu xưa, đến khu vực trưng bày các mẫu đèn thủ công đương đại, rồi kết lại bằng ánh sáng ấm áp của những chiếc đèn giấy, “LÃM” dẫn dắt người xem đi từ hoài niệm đến chiêm nghiệm.
Từ đó, triển lãm đặt ra vấn đề lớn hơn về mối quan hệ giữa bảo tồn và sáng tạo. Giữ gìn truyền thống không có nghĩa là đóng khung trong quá khứ; ngược lại, đó là hành trình liên tục tái sinh, để di sản có thể sống cùng con người hôm nay. “LÃM” không chỉ lưu giữ hình dáng của chiếc đènmà còn giữ lại tinh thần của người làm nghề, sự nhẫn nại, tỉ mỉ và niềm tin rằng cái đẹp thật sự nằm trong những điều giản dị.
“LÃM” đang diễn ra từ nay đến hết ngày 12/10 tại Quang San Art Museum.