Đình cổ 300 năm tuổi đặt tên theo cặp voi chầu, lưu giữ 10 đạo sắc phong

Đình Hội An, hay còn gọi là đình Ông Voi, tọa lạc trên đường Lê Lợi, phường Hội An, thành phố Đà Nẵng, là một trong những công trình kiến trúc cổ kính, mang đậm giá trị văn hóa của phố Hội.

Được xây dựng từ thế kỷ XVIII, ngôi đình không chỉ là nơi sinh hoạt cộng đồng mà còn là không gian thờ phụng quan trọng của cư dân địa phương.

Theo ông Phạm Công Toàn, nhân viên quản lý di tích, tên gọi đình Ông Voi bắt nguồn từ cặp tượng voi quỳ chầu uy nghi đặt ở sân trước. Hai pho tượng này có kích thước dài 1,5m, ngang 0,65m và cao 1,03m.

Tượng được khoác lễ phục, với dây đai trang trí ở phần đầu và thân trước, đỉnh đầu gắn bông hoa và cổ đeo lục lạc nhỏ, tạo nên vẻ trang trọng và linh thiêng.

Hình tượng voi không chỉ gây ấn tượng thị giác mà còn mang ý nghĩa sâu sắc trong văn hóa và tín ngưỡng dân gian, biểu trưng cho sức mạnh, trí tuệ. Trong Phật giáo, voi cũng là biểu tượng của sức mạnh tâm thức, gắn liền với nhiều điển tích quan trọng.

Trải qua nhiều lần trùng tu vào các năm 1818, 1907, 1942, 1953, 1996 và 2007, đình Ông Voi vẫn giữ được những giá trị nghệ thuật và kiến trúc độc đáo.

Ngôi đình có mặt bằng chữ “khẩu”, bố cục đăng đối, cao dần từ tiền đường đến hậu tẩm, thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa nét kiến trúc đình làng truyền thống Việt Nam và sắc thái kiến trúc phố thị gắn liền với hoạt động thương nghiệp.

Tổng thể kiến trúc đình Ông Voi bao gồm cổng, trụ biểu, tường rào, sân rộng phía trước với cặp tượng voi, tiền đường, sân giữa lát đá, nhà đông - nhà tây, chính điện và hậu tẩm.

Hệ thống cột ở mặt tiền chính điện, nhà đông - nhà tây được làm bằng đá nguyên khối, chạm khắc tinh xảo các cặp câu đối Hán Nôm. Đặc biệt, hậu tẩm hai tầng là nét kiến trúc độc đáo, hiếm gặp tại các ngôi đình khác ở Hội An.

Hệ thống thờ tự tại đình Ông Voi cũng rất đặc sắc. Đình thờ vị chủ thần Đại Càn cùng các thần bảo hộ sông nước, cầu mong bình an cho cư dân làm nghề ngư nghiệp và thương mại, thể hiện sự kết nối văn hóa giữa các vùng miền và ngành nghề.

Trong khuôn viên sân đình còn có một ngôi miếu ba gian thờ vị Thành Hoàng, Ba Bà và các vị Ngũ Hành. Sự hiện diện của hai thiết chế tín ngưỡng đình và miếu trong cùng một khuôn viên là một đặc điểm hiếm thấy so với các nơi khác.

Hiện nay, đình Ông Voi còn lưu giữ 10 đạo sắc phong do các vua triều Nguyễn ban, trải dài từ năm Minh Mạng thứ 7 (1826) đến Khải Định thứ 9 (1926), minh chứng cho giá trị lịch sử và văn hóa của ngôi đình.

Theo Trung tâm bảo tồn di sản văn hóa thế giới Hội An, đình Ông Voi là nơi lưu giữ nhiều phong tục tập quán cùng các hoạt động văn hóa truyền thống, góp phần làm phong phú loại hình di tích tín ngưỡng ở địa phương.

Với những giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc nổi bật, đình Ông Voi đã được công nhận là Di tích cấp tỉnh vào tháng 12/2021.