Italy hưởng lợi nhờ quyết không bán kho vàng hơn 2.400 tấn
Italy, quốc gia nhiều lần từ chối bán vàng dự trữ dù đối mặt khủng hoảng nợ công, đang hưởng lợi khi giá vàng tăng vọt.
Ngân hàng Italy đang sở hữu kho dự trữ vàng quốc gia lớn thứ ba thế giới, sau Mỹ và Đức. Giá trị của 2.452 tấn vàng trong kho ước tính 300 tỷ USD theo giá ngày 15/10, xấp xỉ 13% GDP quốc gia năm 2024.
Tình yêu của Italy với vàng đã có từ hàng nghìn năm, khi người Etrusca cổ đại thành thạo kỹ thuật nung chảy vàng từ rất lâu trước khi nền văn minh La Mã thành lập vào thế kỷ thứ 8 trước Công nguyên.
Dưới thời Julius Caesar, đồng xu vàng Aureus trở thành đồng tiền chính của Đế chế La Mã và nhiều thế kỷ sau, ảnh hưởng của đồng Fiorino tại châu Âu thời trung cổ tương đương với đồng USD ngày nay.
Kho dự trữ vàng của Italy phản ánh chính sách dự trữ nhất quán hàng chục năm của đất nước. Nước này đã xây dựng lại kho dự trữ sau khi bị Đức Quốc xã tịch thu 120 tấn vàng trong kho vào Thế chiến II. Vào cuối cuộc chiến, kho vàng của Italy chỉ còn lại 20 tấn.
Thời hậu chiến, Italy trở thành nền kinh tế xuất khẩu, đón dòng ngoại tệ đổ vào, đặc biệt là USD. Theo Ngân hàng Italy, một phần của số ngoại tệ này được chuyển đổi thành vàng. Dự trữ vàng trong kho tăng lên 1.400 tấn vào năm 1960.
Khủng hoảng dầu mỏ những năm 1970 gây bất ổn toàn cầu. Để bù đắp thâm hụt ngân sách, Italy phải sử dụng 41.300 thỏi vàng dự trữ làm tài sản thế chấp cho khoản vay 2 tỷ USD Bundesbank của Đức vào năm 1976.
Khác với Anh hay Tây Ban Nha, Italy từ chối bán vàng trong thời kỳ suy thoái tài chính, kiên quyết giữ lại số vàng dự trữ kể cả trong cuộc khủng hoảng nợ năm 2008.
"Vàng giống như bộ đồ bạc của gia đình, giống như chiếc đồng hồ quý giá của ông, là nơi trú ẩn cuối cùng trong thời kỳ khủng hoảng, bất kỳ cuộc khủng hoảng nào làm suy yếu niềm tin quốc tế vào đất nước", Salvatore Rossi, cựu phó thống đốc Ngân hàng Italy, viết trong cuốn sách 'Oro' (Vàng) xuất bản năm 2018.
Stefano Caselli, Hiệu trưởng Trường Quản lý Kinh doanh Bocconi ở Milan, giải thích về tầm quan trọng của vàng trong thời kỳ khủng hoảng: "Bất ổn tiền tệ khiến ngân hàng trung ương của các nước phương Tây mua vàng, đại diện cho tài chính vững chắc".
"Quyết định giữ vàng của Ngân hàng Italy thời xưa bây giờ đã được chứng minh là hoàn toàn đúng đắn", ông Caselli nói. "Bởi chúng ta đang quay lại thời kỳ khủng hoảng".
Ngân hàng Italy đang giữ khoảng 871.713 đồng xu vàng nặng khoảng 4,1 tấn trong căn hầm được gọi là "phòng thánh", tên của căn phòng cất giữ vật phẩm linh thiêng trong nhà thờ.
Vàng chiếm gần 75% dự trữ chính thức của Italy vào cuối năm ngoái, cao hơn đáng kể so với mức 66,5% của Khu vực đồng euro, theo dữ liệu của Hội đồng Vàng Thế giới.
Khoảng 1.100 tấn được cất giữ trong hầm bên dưới trụ sở Ngân hàng Italy tại Palazzo Koch, cách Đấu trường La Mã một đoạn đi bộ ngắn. Một phần tương tự được giữ ở Mỹ, trong khi số lượng nhỏ hơn được giữ ở Anh và Thụy Sĩ.
Italy cũng là một trong những nhà xuất khẩu đồ trang sức vàng hàng đầu thế giới, với hoạt động sản xuất tập trung ở Alessandria, Arezzo và Vicenza. Các thương hiệu xa xỉ như Bulgari, Buccellati và Damiani được cả thế giới ưa chuộng.
Nợ công của Italy hiện là hơn 3.000 tỷ euro (3.490 tỷ USD) và năm tới có thể tương đương 137,4% GDP. Tuy nhiên, lời kêu gọi bán vàng để giảm nợ công nhiều năm nay chưa thành công.
"Kể cả bán nửa số vàng dự trữ cũng không giải quyết được vấn đề nợ của Italy", Giacomo Chiorino, trưởng bộ phận phân tích thị trường tại Banca Patrimoni Sella & C., nói.
Nhiều người cho rằng nên bán vàng để lấy ngân sách hỗ trợ dịch vụ công thiết yếu, mang lại lợi ích cho người dân, thay vì để vàng nằm yên trong hầm. Tuy nhiên, Ngân hàng Italy không có ý định bán và cũng không bình luận về chính sách của mình.
"Vào thời điểm thế giới đang định hình lại, giá thị trường đã đạt đến bội số chưa từng có, các tài sản kỹ thuật số như stablecoin và tiền điện tử đang chiếm ưu thế, các ngân hàng trung ương đang nắm giữ tài sản 'nóng' nhất. Họ đã đúng khi không bán vàng", Caselli bình luận.
Hồng Hạnh (Theo Reuters)