Kè biển 35 tỷ đồng chưa nghiệm thu bị sóng đánh hư hỏng
Tuyến kè Hải Thành - Quang Phú dài 868 m, tổng vốn 35 tỷ đồng, được kỳ vọng chống xói lở và bảo vệ khu dân cư ven biển Nhật Lệ, nhưng chưa nghiệm thu đã bị sóng đánh sập hơn 700 m.
Công trình do UBND TP Đồng Hới (cũ) làm chủ đầu tư, khởi công đầu 2020, do liên danh Công ty Hải Thành và Công ty Tiến Thành thi công. Sau trận mưa bão tháng 10/2021, kè hư hỏng nên không thể nghiệm thu, quyết toán. Từ 2022 đến 2025, mỗi mùa mưa bão, sóng tiếp tục xâm thực khiến chân kè bị khoét sâu nhưng không được sửa chữa do thiếu vốn.
Tình trạng ban đầu là hơn 200 m bị sạt lở, đến nay đã lan thành hơn 700 m ở hai đầu tuyến. Nhiều đoạn kè vỡ vụn, sắt thép trơ ra ngoài; tuyến đường bêtông 3 m phía trên giáp khu dân cư gãy nát. Một số vị trí sạt lở đã áp sát nhà dân, quán hàng tại phường Đồng Hới.
Bà Trần Thị Thanh Vân, chủ một nhà hàng ven biển, nói trước đây khu vực bờ kè là nơi đặt bàn ghế phục vụ khách ngắm biển, nhưng nhiều năm kè hư hỏng kéo dài khiến khách vắng, nhiều quán phải đóng cửa.
Tháng 3/2025, TP Đồng Hới phối hợp các sở ngành, viện nghiên cứu và chuyên gia khảo sát, đánh giá thực trạng và tổ chức hội thảo tìm nguyên nhân. Kết quả cho thấy khu vực này xói lở nghiêm trọng suốt nhiều năm, bãi biển bị hạ thấp liên tục từ 2018 đến 2025. Khối lượng cát bị cuốn trôi ước 376.000-581.000 m3; đường đồng mức âm 2 m đến 6 m dịch chuyển vào bờ 47-98 m, làm giảm khả năng tiêu tán sóng. Sóng gần bờ vì vậy cao hơn 33-34%, tốc độ dòng chảy ven bờ tăng 28-43% so với 2018.
Bên cạnh yếu tố tự nhiên như mất cân bằng bồi - xói, thiếu hụt trầm tích và nước biển dâng, công trình còn chịu tác động từ thiết kế ban đầu chưa tính hết thủy động lực và biến đổi hình thái bờ. Tiêu chuẩn thiết kế thời điểm đó chưa cập nhật yêu cầu khắt khe hơn, dẫn tới xói chân và sập toàn tuyến.
Hội thảo đề xuất sửa chữa khẩn cấp bằng kè mái nghiêng dùng đá hộc hoặc cấu kiện bêtông đúc sẵn, kết hợp lớp lọc địa kỹ thuật để gia cố móng, nhằm tận dụng kết cấu cũ, thi công nhanh và đảm bảo an toàn trước mắt cho dân cư, đường ven biển. Về lâu dài, cần xây dựng đê ngầm giảm sóng xa bờ để giảm năng lượng sóng, phục hồi bãi cát tự nhiên và bảo vệ cảnh quan du lịch.
Phường Đồng Hới đã đề nghị UBND tỉnh và Sở Tài chính cho phép quyết toán dự án, bố trí vốn khẩn cấp để sửa chữa tuyến kè và thực hiện các giải pháp được kiến nghị.
Bãi biển Nhật Lệ dài hơn 2 km, cách trung tâm Quảng Trị 1 km, nằm tại cửa sông Nhật Lệ. Đây từng là một trong 10 bãi biển đẹp nhất Việt Nam với cát trắng, sóng êm, thu hút đông du khách.
Đắc Thành