Lai Châu: Tạo "bệ phóng” cho phát triển du lịch xanh và bền vững

Sức hút Sin Suối Hồ

Bản du lịch cộng đồng Sin Suối Hồ thuộc xã Sin Suối Hồ, tỉnh Lai Châu nằm ở độ cao gần 1.500m so với mực nước biển, nơi đây được thiên nhiên ưu ái ban tặng khí hậu mát mẻ quanh năm.

Theo tiếng bản địa “Sin Suối Hồ” nghĩa là “suối có vàng”, vùng này có dòng thác đổ từ trên cao xuống tạo thành suối, uốn lượn quanh bản làng đẹp như cổ tích. Nơi này được thiên nhiên ưu ái ban tặng miền khí hậu quanh năm trong lành, mát mẻ cùng hệ sinh thái rừng nguyên sinh với nhiều cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ như: Thác Trái tim, Thác Tình yêu, Thác Ma Quai Thàng, đỉnh Ky Quan San, đỉnh Sơn Bạc Mây, Đá Sổ đỏ…, tất cả được bao bọc bởi núi đồi, rừng địa lan và ruộng bậc thang trải dài tít tắp.

Một điều khác biệt khi đến Sin Suối Hồ, đó là các giá trị bản địa còn khá vẹn nguyên từ lễ hội truyền thống, phong tục tập quán, trang phục, ẩm thực, kiến trúc đến những hàng rào đá rêu uốn quanh lối nhỏ dẫn vào bản... Đây chính là nguồn tài nguyên “vô giá”, tạo tiền đề đưa Sin Suối Hồ trở thành “viên ngọc quý” của ngành du lịch Lai Châu trong suốt 10 năm qua.

Nói về quá trình làm du lịch ở Sin Suối Hồ, Trưởng bản Vàng A Chỉnh cho biết, Sin Suối Hồ bắt đầu làm du lịch từ khoảng năm 2012 khi những đoàn khách phượt đầu tiên lên thăm bản. Vị trưởng bản người Mông này cũng chính là người tiên phong làm du lịch đầu tiên ở Sin Suối Hồ. Năm 2015, ông từng dẫn đầu một đoàn người dân trong bản sang Sapa học hỏi cách làm du lịch, cũng chính ông sau này là người đầu tiên lắp đặt wi-fi tại nhà và còn nhờ cậu con trai đi học dưới huyện về lập cho một tài khoản mạng xã hội, để giới thiệu mô hình homestay tới du khách gần xa.

“Hiện nay, Sin Suối Hồ có 160 hộ với 824 nhân khẩu thì có 37 hộ làm du lịch, những hộ gia đình khác trong bản thì trồng rau, nuôi gà, lợn, cung cấp thực phẩm. Cuộc sống của bà con trước đây rất nghèo nhưng giờ cũng đã đủ ăn, đủ mặc”, trưởng bản Vàng A Chỉnh cho biết.

Ngoài các homestay của các gia đình, Sin Suối Hồ còn có một Hợp tác xã kinh doanh dịch vụ lưu trú, ẩm thực mang tên “Hợp tác xã Trái tim” với trên 400 giường nghỉ phục vụ khoảng hơn 500 lượt du khách/đêm, 1 nhà hàng, 4 quán cà phê và một số địa điểm bán hàng thổ cẩm, cho thuê trang phục truyền thống...

Số khách du lịch đến với Sin Suối Hồ cũng ngày càng tăng và nơi đây trở thành bản du lịch cộng đồng có doanh thu từ hoạt động du lịch cao nhất tỉnh Lai Châu. Theo báo cáo thống kê của UBND xã Sin Suối Hồ, chỉ tính riêng năm 2024, bản đã đón và phục vụ hơn 30.000 lượt khách tham quan; doanh thu từ hoạt động du lịch đạt hơn 3 tỷ đồng.

Tiềm năng lớn để Lai Châu phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng

Lai Châu được coi là một "thiên đường" thực sự cho du lịch khám phá. Tỉnh sở hữu 6 trên 10 ngọn núi cao nhất Việt Nam, bao gồm Pu Si Lung, Pu Ta Leng, Bạch Mộc Lương Tử, và Tả Liên Sơn.

Bên cạnh đó, các danh thắng nổi bật khác cũng tạo nên sự đa dạng cho du lịch Lai Châu. Đèo Ô Quy Hồ, một trong "tứ đại đỉnh đèo" của vùng Tây Bắc, nổi tiếng với vẻ đẹp hùng vĩ và quanh năm mây phủ. Quần thể hang động Pu Sam Cáp, được ví như "viên ngọc bích" ẩn chứa nhiều điều bí ẩn. Cùng với đó là những cảnh quan nông nghiệp thơ mộng như cánh đồng Mường Than và đồi chè Tân Uyên, mang đến trải nghiệm du lịch nông nghiệp độc đáo. Đặc biệt, bản du lịch cộng đồng Sin Suối Hồ đoạt giải bản du lịch Cộng đồng ASEAN năm 2023.

Nền tảng của du lịch cộng đồng tại Lai Châu chính là kho tàng văn hóa phong phú của 20 dân tộc cùng sinh sống trên địa bàn. Các di sản văn hóa phi vật thể của tỉnh đã được công nhận, tiêu biểu là nghệ thuật Xòe Thái và Thực hành Then của người Thái đã được UNESCO ghi danh.

Ngoài ra, các lễ hội truyền thống như Lễ hội Gầu Tào của người Mông, Lễ hội Kin Lẩu Khẩu Mẩu của người Thái trắng, Lễ hội Nàng Han, Lễ hội Xên Mường cũng là những sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo, thu hút du khách trải nghiệm đời sống tinh thần của người dân bản địa. Ẩm thực cũng là một yếu tố quan trọng thu hút du khách, với các món ăn đặc trưng như Pa Pỉnh Tộp, Lam nhọ, xôi tím, và các sản phẩm nông sản, gia vị như thịt gác bếp, rượu ngô Sùng Pài, chè cổ thụ...

Để hiện thực hóa tiềm năng du lịch, tỉnh Lai Châu đã xây dựng một khung chính sách và quy hoạch chiến lược rõ ràng. Nổi bật là Đề án "Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch" giai đoạn 2021-2025, định hướng đến 2030. UBND tỉnh Lai Châu đã phê duyệt Kế hoạch số 1625/KH-UBND về thực hiện Quy hoạch hệ thống du lịch thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn tỉnh Lai Châu với mục tiêu đến năm 2030 đưa du lịch Lai Châu trở thành ngành kinh tế có vị trí quan trọng trong cơ cấu kinh tế chung của tỉnh.

Mục tiêu cụ thể đến năm 2025, tỉnh Lai Châu phấn đấu đón trên 1,4 triệu lượt khách du lịch với tổng thu từ du lịch đạt trên 1.200 tỷ đồng. Đến năm 2030, đón trên 2,4 triệu lượt khách du lịch với tổng thu từ du lịch đạt trên 2.750 tỷ đồng. Đến năm 2045 xây dựng được 2 khu du lịch Cao nguyên Sìn Hồ và Ô Quy Hồ đủ điều kiện công nhận là khu du lịch quốc gia để đưa Lai Châu trở thành điểm đến hấp dẫn tại khu vực và cả nước.

Bảo Châu