Mặt trận Pokrovsk nóng rực: Nga chơi 'ván bài UAV' với Ukraine

Pokrovsk có diện tích gần 30km², là trung tâm đường bộ và đường sắt ở vùng Donetsk, miền đông Ukraine với dân số trước khi xảy ra cuộc xung đột rơi vào khoảng 60.000 người. Từ giữa năm 2024, Nga bắt đầu thực hiện chiến dịch tấn công Pokrovsk - một trong những thành trì chính cuối cùng mà Ukraine còn nắm giữ tại tỉnh Donetsk.

Chiến lược sử dụng UAV

Lực lượng Nga nhanh chóng mở rộng hiện diện tại thành phố Pokrovsk - nơi vốn trở thành điểm nóng trong cuộc xung đột quân sự giữa Nga và Ukraine suốt tuần qua. Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), những cảnh quay đang lan truyền trên mạng cho thấy binh sĩ Nga xuất hiện tại nhiều khu vực then chốt của Pokrovsk, gồm trung tâm thành phố, phía bắc và đông bắc.

Nga luôn xem việc kiểm soát Pokrovsk và thành phố Myrnohrad lân cận là điều cần thiết để giành quyền kiếm soát những khu vực còn lại của vùng Donetsk. Lực lượng của Tổng thống Nga Vladimir Putin nhắm đến thành phố này vào gần hai năm trước, sau khi kiểm soát được Avdiivka, cách 39km về phía đông.

Trong khi đó, Ukraine xem việc bảo vệ thành phố Pokrovsk là chiến lược làm suy yếu sức mạnh của Nga và kéo dài thời gian cho "vành đai pháo đài" Kostiantynivka, Druzhkivka, Kramatorsk và Sloviansk cùng những thành phố lớn còn lại.

Tổng thống Nga Vladimir Putin từng yêu cầu Ukraine đầu hàng như một phần của thỏa thuận trao đổi đất đai và ngừng bắn mà ông thảo luận với Tổng thống Mỹ Donald Trump vào tháng 8 năm ngoái nhưng phía Kiev từ chối. Trong đánh giá gần đây của tình báo Mỹ cho thấy ông Putin quyết tâm hơn bao giờ hết để giành chiến thắng trên chiến trường ở Ukraine.

Nga dường như qua mặt Ukraine bằng cách tấn công đơn vị điều khiển máy bay không người lái (UAV) của nước này trước khi họ kịp triển khai và cắt đứt tuyến đường tiếp tế tại những địa điểm quan trọng.

"Máy bay tác chiến và chiến thuật được hỗ trợ bởi UAV gây gián đoạn đáng kể đến hoạt động hậu cần của quân đội Ukraine tại Pokrovsk", Bộ Quốc phòng Nga thông tin.

Lực lượng Nga cũng phá hủy hai trong số ba cây cầu bắc qua sông Vovcha, vốn được lực lượng hậu cần Ukraine sử dụng để tiếp cận thành phố. "Mọi UAV đều hướng về phía Pokrovsk. Cường độ di chuyển lớn đến mức người điều khiển không có thời gian để di chuyển chúng xuống biển trước khi bị bắn bỏ", đơn vị máy bay không người lái Ukraine tự xưng là Peaky Blinders viết trên ứng dụng nhắn tin Telegram.

Peaky Blinders cho biết thêm Nga điều tới 300 người vào thành phố Pokrovsk mỗi ngày. Họ đi theo từng nhóm ba người với kỳ vọng hai người không may mắn bị tiêu diệt, người còn lại vẫn có cơ hội xâm nhập sâu vào bên trong.

Cùng với đó, bằng cách vô hiệu hóa máy bay không người lái của Ukraine và sử dụng máy bay không người lái bằng sợi quang không bị gây nhiễu, Nga được cho là đạt được lợi thế về phá huỷ số lượng máy bay không người lái ở khu vực lân cận Pokrovsk.

Chỉ huy Ukraine thông tin thêm Nga cũng lợi dụng thời tiết ẩm ướt, gây bất lợi cho việc sử dụng máy bay không người lái hạng nhẹ. Blogger quân sự Ukraine Konstantin Mashovets tiết lộ bộ chỉ huy Nga phát triển nhiều chiến thuật xâm nhập mới để khai thác điểm yếu của Ukraine, đặc biệt là tình trạng thiếu nhân lực và khoảng cách giữa nhiều đơn vị của họ.

“Bộ chỉ huy Nga thử nhiều phương án khác nhau trong một thời gian”, blogger này cho biết.

Trong khi đó, ISW nhấn mạnh: "Những cải tiến kỹ thuật của Nga, chẳng hạn như UAV góc nhìn thứ nhất có tầm hoạt động xa hơn, đầu đạn nhiệt áp và UAV đông hoặc đợi chờ dọc theo các tuyến liên lạc mặt đất cho phép lực lượng Nga hạn chế hoạt động di chuyển, sơ tán và hậu cần của quân đội Ukraine".

Hôm 1/11, Tổng tư lệnh các Lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi định hình cuộc tấn công này nghiêng về phản công hơn là phòng thủ. "Một chiến dịch toàn diện nhằm tiêu diệt và đẩy lùi lực lượng địch khỏi Pokrovsk đang được tiến hành. Không có bất kỳ sự bao vây hay phong tỏa nào đối với các thành phố", ông Syrskyi viết trên kênh Telegram.

Tuy nhiên, Ukriane bắt đầu có sự lo ngại khi cử Giám đốc Tổng cục Tình báo quốc phòng Ukraine Kyrylo Budanov đến khu vực Pokrovsk cùng với Tình báo Quốc phòng (GUR) để duy trì tuyến tiếp tế.

Reuters dẫn nguồn tin đưa tin GUR đưa thành công ít nhất 10 lính điều khiển lên chiếc trực thăng Blackhawk gần Pokrovsk vào ngày 7/10. Sau đó một ngày, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố "chiến dịch triển khai nhóm tác chiến đặc biệt GUR bằng trực thăng ở vị trí cách Pokrovsk 1km về phía tây bắc bị ngăn chặn. Tất cả bước xuống từ trực thăng đều bị vô hiệu hóa".

Cuộc không kích sâu

Nga tiếp tục chiến dịch riêng nhằm phá hủy cơ sở hạ tầng điện và khí đốt của Ukraine, phóng 1.448 UAV và 74 tên lửa vào hậu phương của Ukraine kể từ ngày 30/10 đến ngày 5/11. Ukraine cho biết họ chặn được 86% máy bay không người lái, nhưng lại chỉ phá huỷ chưa đến một nửa số tên lửa, trong đó có 208 UAV và 41 tên lửa tìm thấy mục tiêu.

Với sự giúp đỡ của Mỹ, Ukraine đáp trả bằng nhiều cuộc tấn công vào nhà máy lọc dầu và cảng xuất khẩu dầu của Nga. Hôm 2/11, Ukraine dường như tấn công cả cảng dầu của Nga và lần đầu tiên tấn công hai tàu chở dầu dân sự nước ngoài đang tiếp nhận dầu tại khu vực.

Video được công bố cho thấy cảnh tàu chở dầu tại cảng Tuapse trên biển Đen bốc cháy và thống đốc vùng Krasnodar của Nga cũng xác nhận vụ việc. “Hậu quả của cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào cảng Tuapse vào đêm 2/11 là hai tàu dân sự nước ngoài bị hư hại”, ông nói.

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Nga cho biết họ chặn thêm 238 máy bay không người lái tầm xa của Ukraine trong đêm và thừa nhận cuộc tấn công vào nhà máy lọc dầu Lukoil ở Kstovo thuộc vùng Nizhny Novgorod của Nga, phía đông Moskva.

Chính quyền khu vực Nga thông tin thêm Ukraine cố gắng phá hoại một nhà máy hóa dầu ở Bashkortostan, cách Ukraine 1.500km về phía đông. Và phía Nga đã bắn hạ 204 máy bay không người lái tầm xa của Ukraine chỉ trong một đêm.

Theo ông Vasyl Maliuk, người đứng đầu Cơ quan An ninh Ukraine (SSU), lực lượng Kiev tấn công 160 cơ sở dầu mỏ và năng lượng ở Nga trong năm nay. Cùng với đó, ông Maliuk thừa nhận hoạt động đặc biệt của SBU phá hủy một tên lửa đạn đạo siêu thanh Oreshnik trên lãnh thổ Nga.

“Một trong ba tên lửa Oreshnik bị tiêu diệt trên lãnh thổ Nga tại căn cứ Kapustin Yar”, ông Maliuk thông báo với Tổng thống Volodymyr Zelensky.

Vào khoảng một năm trước, Nga cũng công bố tên lửa Oreshnik trong cuộc tấn công vào thành phố Dnipro. Giờ đây, Nga tiếp tục triển khai tên lửa này tại Belarus.

Trong khi đó, Ukraine vật lộn tìm cách vận động chính phủ Mỹ cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk, loại có tầm bắn 2.500 km. Cho đến nay, ông Trump vẫn từ chối với lý do "chúng tôi cũng cần chúng".

Theo CNN, Lầu Năm Góc chỉ cho phép Ukraine tiếp nhận tên lửa Tomahawk sau khi xác định rằng điều này sẽ không làm mất đi kho dự trữ vũ khí cần thiết của quân đội Mỹ. Quyết định hiện tại về việc có nên gửi những tên lửa đó cho Ukraine hay không đang nằm trong tay ông Trump và chưa có báo cáo nào nêu rõ Ukraine sẽ nhận được bao nhiêu tên lửa.