Ông chủ tiệm vùng cao "liều lĩnh lên sóng" bán nông sản kiếm tiền chục tỷ

Phiên livestream 6-7 tiếng của một KOL đặc biệt

Trước khi gia nhập giới bán hàng online, ông Lương Văn Tuấn (xã Mường Lạn, huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La) điều hành một cửa hàng bách hóa nhỏ bán điện máy, nội thất, làm dịch vụ photocopy và in màu. Ông nói đó là "một cuộc sống bình thường của một hộ kinh doanh ở xã vùng cao".

Bước ngoặt đến khi ông thử livestream (phát sóng trực tiếp) bán nông sản vào năm 2023. Ban đầu, công việc rất đơn giản, chỉ cần một chiếc điện thoại, một góc trưng bày nhỏ và… liều lĩnh lên sóng.

"Lúc đầu, tôi live một mình, chẳng có ekip, ánh sáng thì mờ, góc quay cũng ngẫu hứng. Nhưng khách vẫn xem, vẫn hỏi, vẫn mua. Thế là tôi làm tiếp", ông cười nhớ lại.

Khi bắt đầu hiểu hơn về nền tảng và nhu cầu người xem, ông dần tổ chức các phiên bán hàng trên mạng bài bản hơn. Mỗi buổi livestream giờ đây có 3 người hỗ trợ phụ trách ánh sáng, sắp xếp hàng hóa, trang điểm cho người dẫn. Thời lượng phát trực tiếp trung bình 2-3 tiếng, có buổi kéo dài 6-7 tiếng liên tục.

"Làm việc cường độ như thế, nếu không thật sự yêu nghề và tin vào sản phẩm của mình thì không ai theo nổi. Người xem trước hết phải thấy mình chân thành và phải tin thì niềm tin đó mới biến thành đơn hàng", ông đúc kết. 

Với ông Tuấn, bí quyết thành công là chữ "duyên": "Cái duyên nằm ở cách nói, cách cười, cách sống thật với người xem. Khi khách hàng cảm nhận được điều đó, họ sẽ ủng hộ lâu dài".

Kiếm 3-4 tỷ đồng mỗi năm

Những ngày đầu bán hàng online ở Sốp Cộp, ông Tuấn phải "vận chuyển ngược" nông sản từ Mộc Châu chở lên vùng cao rồi mới đóng gói gửi đi khắp tỉnh, tốn nhiều thời gian và chi phí.

Nhận ra hạn chế ấy, ông quyết định chuyển địa điểm kinh doanh về Mộc Châu, nơi có nguồn hàng dồi dào, thuận tiện giao thương hơn.

"Trước đây ở Sốp Cộp bán được 100 đơn mỗi ngày thì về Mộc Châu con số lên tới 1.000 đơn. Một tháng bán ở đây bằng ba, bốn tháng ở chỗ cũ", ông Tuấn nói. 

Không chỉ lượng đơn hàng tăng mạnh, ông còn tiếp cận được nhiều sản phẩm đa dạng quanh năm.

"Hết mùa nông sản tươi thì tôi bán sản phẩm sấy dẻo, sấy thăng hoa, hàng OCOP (chương trình mỗi xã một sản phẩm thế mạnh). Mộc Châu giờ nông sản phong phú lắm, chất lượng lại ổn định,” ông nói.

Nhờ đó, sau ba năm, doanh thu của gia đình ông đạt khoảng 10 tỷ đồng, đủ để ông khẳng định: "Công việc này đã thay đổi hoàn toàn cuộc sống của gia đình tôi". 

"Người ta bảo tôi bán hàng Trung Quốc"

Khi việc kinh doanh bắt đầu khấm khá, ông Tuấn cũng đối mặt với không ít hiểu lầm và nghi ngờ.

"Nhiều người xem livestream rồi bình luận rằng long nhãn, hồng giòn tôi bán là hàng Trung Quốc, vì họ nghĩ Mộc Châu làm gì có những loại cây ấy", ông kể. 

Những bình luận như vậy xuất hiện liên tục trong các buổi phát sóng, khiến ông không khỏi chạnh lòng. "Người bán hàng như tôi nhiều lúc thấy đắng lòng lắm. Mình ở đây, trồng trọt, đi thu mua từng lô nông sản của bà con mà người ta vẫn bảo hàng nhập. Có lúc tôi tự hỏi phải làm thế nào thì người xem mới tin?", ông tâm tư.

Nhưng thay vì phản ứng tiêu cực hay bỏ cuộc, ông chọn cách chứng minh bằng thực tế.

"Tôi cầm máy ra vườn, quay từng chùm nhãn chín mọng, từng quả hồng giòn treo trong nắng, từng đồi chè bạt ngàn, rồi phát trực tiếp luôn. Tôi muốn người xem thấy tận mắt, chứ không phải nghe kể.

Sau nhiều video như vậy, khán giả dần thay đổi suy nghĩ. Cuối cùng, họ cũng tin rằng Sông Mã cũng có long nhãn, mật ong, Mộc Châu có mận hậu, hồng giòn. Từ chỗ nghi ngờ, nhiều người trở thành khách ruột, còn nhắn tôi giữ hàng cho mỗi mùa", ông kể.

Theo ông Tuấn, việc bán hàng online thực chất là quá trình gây dựng niềm tin với người xem. Mỗi buổi livestream không chỉ là giới thiệu sản phẩm, mà còn là dịp để ông trò chuyện, chia sẻ, khiến khán giả cảm thấy gần gũi như người thân quen. Chính sự gắn bó và tin tưởng đó khiến nhiều người mua hàng không chỉ vì giá cả, mà vì niềm tin vào con người đứng sau sản phẩm.

Có thời điểm, mỗi buổi phát trực tiếp thu hút từ 2.000 đến 3.000 lượt xem. Ông nhận ra rằng sức hút của buổi livestream nằm ở yếu tố cá nhân. Hôm nào ông không xuất hiện mà nhờ người khác thay, lượng khán giả giảm hẳn. Điều đó cho thấy, với ông, niềm tin cá nhân đã trở thành thương hiệu - yếu tố quan trọng nhất để giữ chân người xem và duy trì doanh thu ổn định.

Khán giả rất tinh để nhận ra ai đang diễn, ai làm thật

Khi chuyển về Mộc Châu, ngoài bán hàng online, gia đình ông Tuấn còn kinh doanh homestay và khách sạn. Ông bảo, "khách tìm đến homestay của tôi phần lớn là nhờ xem livestream". 

Trong các buổi phát trực tiếp, ông không chỉ giới thiệu sản phẩm mà còn tranh thủ quay đồi chè, vườn mận, ghi lại nếp sinh hoạt của người dân vùng cao. Cách làm tự nhiên đó khiến người xem ở xa cảm thấy gần gũi, tò mò và muốn đến Mộc Châu trải nghiệm.

Nhờ vậy, những buổi livestream của ông Tuấn không chỉ giúp tiêu thụ nông sản, mà còn trở thành kênh quảng bá du lịch hiệu quả, lan tỏa hình ảnh vùng đất Tây Bắc xanh mát và hiếu khách.

Ông Tuấn là ví dụ tiêu biểu cho mô hình kết hợp nông nghiệp - du lịch - thương mại điện tử, trong đó một phiên livestream có thể mang lại giá trị đa tầng, vừa bán được hàng, vừa giới thiệu đặc sản, vừa quảng bá địa phương.

Livestream từng là nghề "hái ra tiền", nhưng theo ông Tuấn thị trường hiện nay chỉ còn cơ hội cho những người làm thật.

"Giờ ai cũng có thể livestream, nhưng không phải ai cũng giữ được khán giả. Yếu tố giữ được khách lâu dài là kiến thức, đạo đức và sự kiên trì. Cứ bắt đầu từ chính mình, nói thật, làm thật, chia sẻ thật. Khán giả rất tinh, họ nhận ra ngay ai đang diễn, ai đang sống thật", ông nói. 

Mai Duyên