Phát triển nhanh và bền vững trên nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô, nông nghiệp xanh và đổi mới sáng tạo

Đột phá mạnh mẽ về thể chế phát triển

Tham luận tại Đại hội, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết, nhiệm kỳ 2025-2030, toàn ngành Nông nghiệp và Môi trường đã đẩy mạnh cơ cấu lại nền sản xuất nông nghiệp theo hướng sinh thái, xanh, bền vững, chất lượng và giá trị gia tăng cao; phát huy vai trò trụ đỡ, bảo đảm an sinh xã hội, an ninh lương thực quốc gia. Công tác quản lý nhà nước về nông nghiệp và môi trường được đổi mới mạnh mẽ, gắn phân cấp, phân quyền, mang lại nhiều kết quả.

Trong giai đoạn 2025-2030, bám sát chỉ đạo của Trung ương và Đảng bộ Chính phủ, Đảng bộ Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định tập trung đột phá mạnh mẽ về thể chế phát triển, "bảo đảm đi trước mở đường cho phát triển ngành", nhất là để thúc đẩy phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn theo chuỗi giá trị. Tập trung phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, phục vụ kiến tạo phát triển; đột phá mạnh mẽ trong xây dựng hạ tầng nông nghiệp, nông thôn, tài nguyên môi trường theo hướng đồng bộ, hiện đại và hiệu quả; quyết tâm phát triển nguồn nhân lực chất lượng, trình độ cao, thu hút và trọng dụng nhân tài, tạo chuyển biến mạnh trong công tác cán bộ.

Nêu 6 giải pháp trọng tâm, Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh việc đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng, phát huy sức chiến đấu của các tổ chức đảng và đảng viên trong toàn Đảng bộ nhằm đáp ứng yêu cầu lãnh đạo của ngành trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc và chủ trương, đường lối sẽ được xác định tại của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Công tác xây dựng Đảng được coi là nhiệm vụ thường xuyên, trọng tâm, xuyên suốt gắn với mọi hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ.

Cùng với đó là chủ động hoàn thiện cơ chế chính sách của ngành để tạo dư địa, không gian phát triển kinh tế, xã hội. Trong đó, trọng tâm là tháo gỡ vướng mắc về quản lý tài nguyên đất đai, nước, khoáng sản, tạo chuyển biến tích cực về bảo vệ môi trường, phát triển mạnh mẽ kinh tế biển. Hoàn thành xây dựng các cơ sở dữ liệu của ngành, bảo đảm kết nối, liên thông với các cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, thuế, quy hoạch, xây dựng...

Song song với đó là rà soát, hoàn thiện các quy hoạch, chiến lược, chương trình, dự án phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, theo yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội trong thời kỳ mới, nhất là các lĩnh vực gắn với cuộc sống của người dân.

Đồng thời khuyến khích, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp, hợp tác xã và tăng cường hợp tác quốc tế để huy động mọi nguồn lực tham gia đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường. Xây dựng, hoàn thiện cơ chế thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân trong nông nghiệp, xây dựng, triển khai có hiệu quả chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035; đổi mới toàn diện hoạt động khuyến nông để phát triển nông nghiệp gắn với thị trường, công nghệ và giảm phát thải.

Tiếp tục rà soát, kiện toàn hệ thống tổ chức bộ máy và hoạt động của ngành từ Trung ương đến cơ sở, phù hợp với việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, gắn với chuyển đổi số, phân cấp, phân quyền hơn nữa cho địa phương. Tăng cường chủ động phối hợp hiệu quả với các ban, cơ quan của Quốc hội, bộ, ngành, địa phương để phục vụ người dân, cộng đồng, doanh nghiệp ngày càng tốt hơn...

Kiến tạo tương lai

Bày tỏ thống nhất cao với các văn kiện của Đảng ủy Chính phủ trình Đại hội, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Chính phủ, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình bày tham luận: “Đảng bộ Bộ Giáo dục và Đào tạo lãnh đạo triển khai thắng lợi Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo”.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, Việt Nam đang đứng trước yêu cầu phát triển nhanh và bền vững, quyết tâm thực hiện thắng lợi hai mục tiêu lớn 100 năm vào năm 2030 và năm 2045. Để đạt được các mục tiêu lớn và đầy thách thức đó, cần có các đột phá về phát triển con người, phát triển nguồn nhân lực và nhân tài, cần có những thế hệ con người Việt Nam mới, công dân toàn cầu có đủ bản lĩnh, trí tuệ, sức khỏe để kiến tạo tương lai. Đó là trách nhiệm và sứ mệnh của toàn Đảng, toàn dân, toàn xã hội, trong đó có vai trò nòng cốt của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Để đạt được các mục tiêu của Nghị quyết số 71-NQ/TW, Đảng ủy Bộ Giáo dục và Đào tạo đã triển khai ngay nhiều công việc cần làm - Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh.

Cụ thể, Đảng bộ tham mưu trình Chính phủ ban hành Nghị quyết số 281/NQ-CP ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW; phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tổ chức Hội nghị toàn quốc nghiên cứu quán triệt Nghị quyết; triển khai tổ chức học tập, quán triệt trong toàn ngành về tinh thần, nội dung của Nghị quyết kịp thời, thiết thực, đặc biệt là yêu cầu đổi mới về nhận thức, tư duy và phương pháp triển khai...

Bên cạnh đó, Đảng bộ đã thể chế hóa các nội dung và định hướng quan trọng của Nghị quyết số 71-NQ/TW bằng các dự án luật đang được triển khai xây dựng trình Quốc hội; tích cực xây dựng nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai Nghị quyết số 71-NQ/TW và nghị quyết của Quốc hội về Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026-2035.

Đảng bộ đã chỉ đạo xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục Mầm non cho trẻ em từ 3-5 tuổi; ban hành các văn bản hướng dẫn địa phương thực hiện, hoàn thiện chương trình giáo dục Mầm non mới sau thẩm định và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai ngay vào đầu năm 2026.

Đồng thời tổ chức tổng kết, đánh giá việc triển khai đổi mới chương trình sách giáo khoa giáo dục phổ thông; rà soát, hoàn thiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 theo hướng tăng cường phát triển toàn diện người học cả về đức, trí, thể, mỹ; tăng cường giáo dục STEM, dạy và học tiếng Anh; xây dựng phương án đảm bảo cung cấp bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc, sử dụng ngay từ năm học 2026-2027.

Cùng với đó là triển khai xây dựng các đề án sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục Đại học, giáo dục nghề nghiệp và các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ giai đoạn 2026-2030... Tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo; chỉ đạo các cơ sở giáo dục đại học triển khai thực hiện các đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong năm 2025.

Đảng ủy Bộ Giáo dục và Đào tạo tin tưởng, dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị và sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng bộ Chính phủ, cùng với sự vào cuộc mạnh mẽ của toàn hệ thống chính trị, toàn dân, toàn xã hội, sự nghiệp giáo dục và đào tạo nước ta sẽ có bước phát triển đột phá, thực sự trở thành nền tảng, động lực quan trọng, góp phần đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, hùng cường, thịnh vượng trong kỷ nguyên mới.

Bảo đảm tăng trưởng cao đi đôi với ổn định kinh tế vĩ mô

Tham luận tại Đại hội, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Chính phủ, Bí thư Đảng ủy, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng khái quát bối cảnh khó khăn và thách thức trong nước và thế giới; cho biết, nhận được sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ của các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương, sự đồng hành của doanh nghiệp và người dân, Ban Thường vụ Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước đã có sự chỉ đạo, lãnh đạo toàn diện mọi mặt hoạt động của Ngân hàng và đã đạt những kết quả tích cực trong điều hành chính sách tiền tệ.

Việc điều tiết tiền tệ, tín dụng hợp lý đã góp phần kiểm soát lạm phát ở mức thấp, sẵn sàng cung ứng vốn bình quân khoảng 15%/năm để hỗ trợ, phục hồi tăng trưởng kinh tế cao sau đại dịch. Trước sự cố rút tiền hàng loạt ở Ngân hàng SCB, với sự bản lĩnh, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, Ban Thường vụ Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước đã tham mưu, đề xuất với các cấp có thẩm quyền đã chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp để ngăn ngừa rủi ro, từ đó góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tiền tệ, đảm bảo an toàn hệ thống.

Trong bối cảnh lãi suất quốc tế tăng cao nhưng Ngân hàng Nhà nước vẫn cố gắng duy trì mức lãi suất điều hành trong một thời gian dài, tăng vào thời điểm cần thiết để ổn định tỷ giá, sau đó giảm và giữ ổn định và đến nay, mặt bằng lãi suất cho vay đã giảm khoảng 2% một năm so với cuối năm 2022 khi nền kinh tế bắt đầu hồi phục, phản ánh những cố gắng và quyết tâm cao của ngành ngân hàng trong việc giảm lãi suất bất chấp áp lực lớn của lãi suất quốc tế tăng cao.

Tỷ giá và thị trường ngoại hối cơ bản ổn định nhờ sự kết hợp đồng bộ với các công cụ, giải pháp điều tiết tiền tệ. Thị trường ngoại hối thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ, kịp thời, đặc biệt là nhu cầu ngoại tệ cho nhập khẩu hàng hóa, nguyên vật liệu phục vụ sản xuất trong nước khi nền kinh tế phục hồi và tăng trưởng cao, đặc biệt là vào năm cuối nhiệm kỳ.

Khi doanh nghiệp và người dân gặp khó khăn, với trách nhiệm và tinh thần chia sẻ, đồng hành cùng doanh nghiệp và người dân, hệ thống ngân hàng đã triển khai hàng loạt các giải pháp chính sách về tín dụng, lãi suất để hỗ trợ như: cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, tham gia vào chương trình phục hồi nền kinh tế, miễn giảm lãi, giảm phí cho doanh nghiệp và người dân với tổng số giá trị lên tới khoảng 70.000 tỷ đồng. Hơn 2.000 tỷ đồng cho chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát và dành nhiều kinh phí để hỗ trợ cho công phòng, chống đại dịch COVID-19.

Cùng với thách thức hiện nay đối với ổn định kinh tế vĩ mô, Thống đốc cho biết, trong nhiệm kỳ tới, dự báo tình hình kinh tế vẫn còn nhiều yếu tố bất định, với mục tiêu bước vào giai đoạn tăng tốc, phấn đấu đạt tăng trưởng kinh tế cao ở mức hai con số nhưng vẫn phải đảm bảo giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, việc điều hành chính sách tiền tệ sẽ chịu nhiều áp lực, nhất là khi việc đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực chính chưa thể giúp tăng nhanh năng suất lao động.

Trước Đại hội, Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thể hiện tinh thần trách nhiệm và quyết tâm cao, sẵn sàng chủ động tâm thế trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, theo dõi sát diễn biến tình hình, nâng cao chất lượng phân tích, dự báo, chủ động ứng phó bằng các công cụ, giải pháp hợp lý nhằm góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế cao và đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng.

Để bảo đảm ổn định vĩ mô là xuyên suốt, là cơ sở cho tăng trưởng nhanh và bền vững trong những năm tới, Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước nhận thấy một số điểm cần lưu ý để bảo đảm tăng trưởng cao đi đôi với ổn định kinh tế vĩ mô.

Theo đó, ở giai đoạn đầu của nhiệm kỳ, khi năng suất lao động chưa thể tăng nhanh nhờ động lực chính là đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, tăng trưởng kinh tế phải dựa vào nguồn vốn, cần tập trung khai thác dư địa từ chính sách tài khóa. Đi đôi với đó là giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, phát triển thị trường vốn, trái phiếu doanh nghiệp để huy động vốn trung và dài hạn, giảm sự phụ thuộc vào tín dụng của ngân hàng.

Ngoài ra, cần thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ các nút thắt trong đầu tư, kinh doanh một cách thực chất, hiệu quả để rút ngắn thời gian triển khai các dự án để vòng quay vốn nhanh hơn và giảm áp lực tăng trưởng tín dụng ở mức cao, giảm rủi ro tiềm ẩn đối với hệ thống ngân hàng.

Khi triển khai các dự án kinh tế lớn, trọng điểm, cần đa dạng hóa các nguồn lực đầu tư, có trọng tâm trọng điểm, tính toán và phân kỳ đầu tư phù hợp để tránh gây rủi ro đối với ổn định kinh tế vĩ mô.