Dấu ấn nhiệm kỳ vì dân, để “không ai bị bỏ lại phía sau”

Đại hội Đảng bộ Chính phủ lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030 vừa khép lại với những đánh giá tích cực về kết quả phát triển kinh tế-xã hội đạt được trong 5 năm của nhiệm kỳ qua. Nghị quyết Đại hội nêu rõ, trong bối cảnh rất nhiều khó khăn, thách thức, nhiều vấn đề chưa có tiền lệ, nhờ sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng, Đảng bộ Chính phủ đã lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện, góp phần cùng cả nước dự kiến đạt và vượt 22/26 chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu tính đến 2025, trong đó hoàn thành toàn bộ chỉ tiêu về xã hội.

Nhiệm kỳ vừa qua của Chính phủ ghi dấu ấn không chỉ về tốc độ tăng trưởng mà còn là sự thể nghiệm về nỗ lực chăm lo an sinh xã hội để đất nước vững vàng trước giông tố. Đây là một giai đoạn đặc biệt, nơi chủ trương “không chờ đến khi kinh tế đạt tới trình độ phát triển cao mới thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội”, nơi “phát triển kinh tế vì con người, vì xã hội”, “không để ai bị bỏ lại phía sau” không chỉ là khẩu hiệu mà trở thành kim chỉ nam cho hành động quản trị.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhiều lần nhắc nhở về định hướng chung của Đảng, Nhà nước, rằng phát triển kinh tế phải gắn liền với bảo đảm an sinh xã hội. Không đánh đổi quyền lợi người dân để lấy tăng trưởng đơn thuần.

Và những quyết sách lớn chưa từng có tiền lệ để củng cố nền tảng xã hội, chăm lo cho con người trong nhiệm kỳ vừa qua đều mang dấu ấn những chữ “an” (an sinh, an toàn, an dân), trong đó, yêu cầu đảm bảo đời sống người dân là tối thượng. Chủ trương này đã được “thử lửa” qua nhiều sóng gió trong một nhiệm kỳ đặc biệt, trước hết là đại dịch Covid-19.

Lựa chọn con người trước thử thách, khủng hoảng

Khi đại dịch Covid-19 bùng phát dữ dội, các chính sách “chưa từng có” nổi lên như điểm tựa cho người dân. Chương trình vắc xin được Chính phủ tổ chức với chủ trương đảm bảo vắc xin miễn phí cho toàn dân, ưu tiên cho vùng sâu, vùng xa, biên giới, khu khó khăn. Một nguồn lực rất lớn được người đứng đầu Chính phủ đứng ra phát động, huy động để mua, phân phối và tiêm phủ miễn phí cho mọi người dân, từ thành thị đến bản làng. Chiến lược vắc xin được thực hiện với 2 trụ cột là Quỹ vắc xin và chiến dịch tiêm phủ.

Thời điểm đó, mọi việc đều khó, từ nguồn cung ứng vắc xin tới việc tổ chức tiêm phòng. Thủ tướng nhiều lần họp khẩn, họp xuyên đêm chỉ đạo tháo gỡ khó khăn với phương châm “3 không và 5 thật”. “3 không” là “không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm”. “5 thật” là “nghĩ thật, nói thật, làm thật, hiệu quả thật, người dân và doanh nghiệp được thụ hưởng thành quả thật”.

Song song đó, việc củng cố y tế tuyến cơ sở, trang thiết bị, máy móc xét nghiệm, hệ thống điều trị Covid-19 của các tỉnh, huyện được đẩy lên ưu tiên cao hơn bao giờ hết. Nhiều bệnh viện dã chiến được thành lập, hàng nghìn cán bộ y tế được tăng cường chi viện cho các vùng dịch.

Chính phủ đã xử lý tình huống cấp bách bằng cách linh hoạt, sáng tạo. Mỗi đợt bùng phát dịch, rất nhiều văn bản, chỉ thị được ban hành ngay trong đêm, nhiều quyết định có thể nói là “vượt khung” luật định được chốt để ứng phó nhanh với tình hình, như Nghị quyết 86 ban hành đêm 6/8/2021. Gói an sinh 26.000 tỷ đồng theo Nghị quyết 68, Quyết định 23 ban hành đầu tháng 7 được triển khai thần tốc đã hỗ trợ kịp thời gần 13 triệu người bị mất việc, giảm giờ, mất thu nhập. Nghị quyết 116 năm 2022 về việc sử dụng 30.000 tỷ đồng từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp để hỗ trợ người lao động dù vượt qua cả nguyên tắc luật định, vẫn được người dân cả nước đồng tình, ủng hộ. Chế độ được chi trả, hoàn thành nhanh chóng để tiền đến tay người dân, không để người cần hỗ trợ phải chờ đợi.

Nhờ sự linh hoạt, hành động quyết liệt trong chỉ đạo điều hành, Chính phủ đã giúp ổn định đời sống nhân dân trong giai đoạn cực kỳ khó khăn, củng cố lòng tin vào “Chính phủ vì dân”.

Với lĩnh vực giáo dục, trong bối cảnh giãn cách kéo dài, việc học trực tuyến là cứu cánh nhưng với vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc, học sinh còn thiếu thiết bị, hạ tầng Internet. Chính phủ và các bộ, ngành đã chỉ đạo ưu tiên hỗ trợ thiết bị học tập, nâng cấp hạ tầng mạng, đưa sóng, phủ sóng Internet đến tận vùng đồng bào còn khó khăn. Cùng với đó, ở những nơi điều kiện quá cách trở, triển khai mô hình “học ngoài lớp”, “cột học tập cộng đồng”, giáo viên tình nguyện đi đến vùng cao, biên giới để dạy trực tiếp, kết hợp với truyền hình, bài giảng số với quyết tâm không để học sinh nào bỏ học vì điều kiện thiếu thốn. Nhiều địa phương triển khai miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho học sinh nghèo, học sinh vùng biên. Nhiều học sinh vùng xa, vùng dân tộc nhận học bổng, hỗ trợ hàng năm, được nhận đồ học tập, xe đạp đến trường…

Mới đây, câu chuyện nữ sinh Nguyễn Khánh Linh (Hà Tĩnh) có hoàn cảnh khó khăn, đạt giải quốc gia Địa lý được đề xuất cho tuyển thẳng vào Học viện Chính trị công an nhân dân để không bị bỏ lỡ ước mơ đã lan tỏa thông điệp tích cực trong xã hội. Nhiều học sinh khác được hỗ trợ tiếp tục học tập, nuôi dưỡng khát vọng.

Những câu chuyện đó cho thấy những chính sách lớn được gắn với việc làm cụ thể ở từng địa bàn, cả nước cùng chung tay tạo ra môi trường, cơ hội học tập công bằng, góp phần thu hẹp khoảng cách tiếp cận giáo dục nói riêng, cơ hội thụ hưởng thành quả phát triển nói chung giữa vùng thuận lợi và vùng khó khăn.

Con người là tâm điểm của tiến trình phục hồi, phát triển

Quan điểm đặt người dân vào vị trí trung tâm, vừa là chủ thể vừa là động lực của quá trình phát triển trở thành kim chỉ nam trong hành động của Chính phủ. 5 năm qua, trong bối cảnh đất nước trải qua những thách thức chưa từng có như dịch bệnh, thiên tai bão lũ… tác động rất lớn đến đời sống của người dân, chính sách an sinh xã hội với các trụ cột lớn như chính sách bảo hiểm xã hội, chính sách bảo hiểm y tế, chính sách bảo hiểm thất nghiệp, các chính sách liên quan tới cứu trợ, trợ giúp xã hội… đã được Chính phủ tập trung chỉ đạo thực hiện.

Gần đây nhất, trong 9 tháng đầu năm 2025, Chính phủ thực hiện việc hỗ trợ an sinh xã hội với tổng nguồn lực 56.800 tỷ đồng. Trong đó, 29.500 tỷ dành chăm lo người có công và thân nhân, 23.300 tỷ cho các đối tượng yếu thế, hơn 370 tỷ đồng hỗ trợ đột xuất, 27,3 triệu thẻ bảo hiểm y tế miễn phí được cấp cho các đối tượng. Tỷ lệ hưởng trợ cấp thường xuyên đã tăng từ khoảng 2,7% dân số lên 4,5% dân số.

Việc xóa nhà tạm, nhà dột nát được hoàn thành vượt tiến độ, xong trước dự kiến 5 năm. Nhà nước thực hiện cấp phát gạo dự trữ quốc gia không thu tiền cho học sinh, hỗ trợ gạo dịp Tết, khắc phục thiên tai, tính đến hết tháng 9 đã phát hơn 11.300 tấn gạo. Những con số thể hiện quyết tâm hành động của cơ quan điều hành để đảm bảo khi thiên tai, dịch bệnh, khó khăn bủa vây, người nghèo, người yếu thế vẫn có dây neo bền vững, có bàn tay hỗ trợ, nâng đỡ.

Trong 2 năm phục hồi kinh tế sau đại dịch, Chính phủ đã ban hành những gói hỗ trợ, kích cầu trị giá khoảng 350.000 tỷ đồng, trong đó gần 60.000 tỷ dành cho mục tiêu an sinh xã hội, tạo việc làm, sinh kế mới cho người dân. Mục tiêu đề ra sao để người dân vùng bị dịch, vùng nghèo không bị bỏ lại trong quá trình hồi phục.

Phát biểu tại hội nghị của Chính phủ với các địa phương mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm ghi nhận: “An sinh xã hội, thành quả của tăng trưởng đã đến với mọi người dân một cách hài hòa, công bằng, bình đẳng, khuyến khích phát triển. Các chính sách hỗ trợ người có công, trợ giúp xã hội, và giảm nghèo đa chiều mang lại hiệu quả đáng kể. Chương trình xây dựng nhà ở xã hội và xóa nhà tạm, nhà dột nát được triển khai mạnh mẽ, cải thiện đáng kể điều kiện sống cho người dân”.

Gần nhất, ngay trước thềm Đại hội Đảng bộ Chính phủ, Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình nêu nhiều dẫn chứng để trả lời câu hỏi “Chính phủ kiến tạo đã làm được gì cho người dân?”. Nhấn mạnh mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội để người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc hơn, Phó Thủ tướng cho biết nguồn lực chi cho an sinh xã hội thời gian qua là rất lớn.

Dẫn chứng được lãnh đạo Chính phủ đưa ra là việc cơ quan điều hành dành 11.000 tỷ đồng để tặng mỗi người dân 100.000 đồng dịp Quốc khánh 2/9 vừa qua. Quyết định từ tâm nên được người dân đón nhận cũng với sự xúc động, chân thành. Có người ép plastic tờ 100.000 đồng giữ làm kỷ niệm, có người gom tiền được tặng của gia đình để mua sách cho con, cũng có những người thu nhập khá nêu tâm nguyện dành lại phần quà đó cho người khó khăn hơn, rồi có cả khu phố góp tiền liên hoan để gắn kết cộng đồng…

Khái quát chung, lãnh đạo Chính phủ nêu con số biết nói, suốt nhiệm kỳ qua Chính phủ đã dành 180.000-200.000 tỷ đồng/năm (tương đương 8% ngân sách) chi cho an sinh xã hội.

Có thể nói, đây là nhiệm kỳ đặc biệt của Chính phủ, khi an sinh được đặt ngang bằng với phát triển kinh tế. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đúc kết nhiệm kỳ này với phương châm “kinh tế là vì dân, an sinh là trọng điểm”. Dấu ấn “vì dân” không chỉ là con số ngân sách mà là những cuộc họp xuyên đêm, những gói hỗ trợ thần tốc, những nụ cười “mừng rơi nước mắt” của học sinh vùng khó, những công chức xã đến từng bản xóm để trao gạo, tiền hỗ trợ… Đó là những người thật việc thật kể câu chuyện không để ai bị bỏ lại phía sau.

Di sản của nhiệm kỳ này là niềm tin, rằng trong khó khăn, nhà nước vẫn đứng bên cạnh người dân, là chuẩn mực trách nhiệm mà nhiệm kỳ sau sẽ tiếp nối và phát huy. Bài học đặt con người làm trung tâm phát triển, phát triển bền vững gắn với an sinh, nâng cao hiệu lực quản trị là sự trao truyền quý giá với nhiệm kỳ tiếp theo, để chính sách không ở trên giấy mà chạm được tới từng gia đình, từng con người.

Gia Đoàn