Đề xuất các kết quả nghiên cứu thành tài sản mua bán

Lê Vân/Báo Tin tức và Dân tộc 27/10/2025 10:42

Theo chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, chiều 27/10, Chính phủ trình Quốc hội dự án sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ, trong đó có chính sách khai thác thương mại quyền sở hữu trí tuệ để thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Chú thích ảnh
Quốc hội làm việc tại hội trường. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN

Quyền sở hữu trí tuệ có thể được định giá, mua bán, đưa vào làm tài sản, chuyển đổi quan trọng nhất của dự luật là chuyển từ bảo vệ quyền sang tài sản hóa, thương mại hóa và thị trường hóa kết quả nghiên cứu. Nhờ vậy, sở hữu trí tuệ sẽ trở thành công cụ cạnh tranh chiến lược của doanh nghiệp và quốc gia.

Thống kê của Bộ Khoa học và Công nghệ, hiện nay, đối với các quốc gia đã phát triển, tài sản vô hình, tài sản trí tuệ là chủ đạo, có thể chiếm tới 70-80% tổng tài sản. Việt Nam đã đến giai đoạn phải ưu tiên phát triển tài sản trí tuệ để phát triển đất nước, đưa tài sản này trở thành động lực tăng trưởng kinh tế mới.

Chính phủ đề xuất bổ sung nhiều chính sách đột phá nhằm hỗ trợ tạo ra và khai thác thương mại các nhóm quyền sở hữu trí tuệ nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Trong đó, Nhà nước hỗ trợ tạo ra, xác lập, khai thác, quản lý quyền sở hữu trí tuệ; hỗ trợ định giá, áp dụng các mô hình chuyển giao, cơ chế chia sẻ quyền sở hữu trí tuệ.

Trước đó, trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội dự án Luật trước đó, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh mục tiêu của lần sửa đổi này là biến các kết quả nghiên cứu thành tài sản để có thể giao dịch, mua bán. Từ đó mới có thểhình thành được thị trường mạnh, đưa trí tuệ trở thành động lực phát triển.

Tại dự luật này, Chính phủ cũng đề xuất bổ sung nhiều chính sách đột phá, nhằm hỗ trợ tạo ra và khai thác thương mại các nhóm quyền sở hữu trí tuệ nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Trong đó, Nhà nước hỗ trợ tạo ra, xác lập, khai thác, quản lý quyền sở hữu trí tuệ; hỗ trợ định giá, áp dụng các mô hình chuyển giao, cơ chế chia sẻ quyền sở hữu trí tuệ.

Dự luật dành ưu tiên mua quyền sở hữu trí tuệ với sản phẩm quan trọng an ninh quốc gia, kinh tế - xã hội; bổ sung chính sách phát triển hệ sinh thái sở hữu trí tuệ, khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp. Chủ sở hữu quyền sở hữu trí tuệ được tự xác định giá trị và lập thành danh mục tài sản để quản trị riêng trong trường hợp giá trị tài sản chưa được ghi nhận trong sổ kế toán.

Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, sở hữu trí tuệ đang trở thành công cụ chiến lược để bảo vệ, chiếm lĩnh công nghệ và cạnh tranh quốc tế...Ở các nước phát triển, tài sản phi vật chất chiếm trên 80% giá trị, riêng Mỹ hơn 90% trong nhóm doanh nghiệp S&P 500 (các công ty lớn và có uy tín nhất tại Mỹ). Nhiều quốc gia đã hình thành mô hình khai thác tài sản trí tuệ, biến quyền sở hữu trí tuệ thành tiền qua định giá, chuyển nhượng, cấp phép, giao dịch trên sàn...

Dự thảo luật Sở hữu trí tuệ hướng tới phát triển thị trường sở hữu trí tuệ, đáp ứng nhu cầu khai thác thương mại, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, uy tín sản phẩm quốc gia và tăng sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Lê Vân/Báo Tin tức và Dân tộc