Khó thở khi ngửi mùi hoa sữa là bệnh gì?

Trả lời:

Ngạt mũi, khó thở, ho về đêm có thể là các triệu chứng của hen suyễn dị ứng, xảy ra khi đường thở bị co thắt vì hít phải chất gây dị ứng trong không khí như mạt bụi, lông động vật, bào tử nấm... Phấn hoa sữa cũng là một trong những tác nhân gây dị ứng thường gặp.

Hoa sữa rất phổ biến ở Việt Nam, thụ phấn nhờ côn trùng nên nở hoa tỏa hương mạnh vào mùa thu đông, từ tháng 9 đến tháng 12. Mỗi khóm hoa sữa có khoảng 500 hoa nhỏ, giải phóng hơn 2,5 triệu hạt phấn hoa trong vòng 70-83 ngày khi chúng nở. Khoảng 2-3 tuần, lượng phấn hoa sữa đạt đỉnh và tăng mạnh vào ban đêm để thu hút bướm đêm đến thụ phấn. Trong khoảng thời gian này, người có cơ địa nhạy cảm sống ở khu vực có nhiều hoa sữa dễ khởi phát hen suyễn dị ứng.

Các triệu chứng thường gặp bao gồm ngạt mũi, chảy dịch mũi, ngứa mắt hoặc chảy nước mắt, phát ban hoặc nổi mề đay... Trong cơn hen suyễn dị ứng cấp, người bệnh khó thở, thở khò khè, ho thường xuyên nhất là vào ban đêm, cảm thấy tức ngực. Tình trạng này có thể gây rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi, mất khả năng lao động tạm thời, không thể tham gia hoạt động xã hội ngoài trời.

Với triệu chứng kể trên, bạn nên tới bệnh viện để khám, chẩn đoán chính xác bệnh. Bác sĩ chỉ định đo chức năng hô hấp bằng máy, kết hợp với xét nghiệm giãn phế quản để đánh giá mức độ giãn nở của đường thở. Xét nghiệm kích thích phế quản (methacholine) giúp đánh giá co thắt đường thở, chẩn đoán hen suyễn.

Các xét nghiệm máu, da với dị nguyên giúp xác định chất gây dị ứng trong môi trường bao gồm phấn hoa sữa. Bác sĩ chỉ định thêm siêu âm tim, chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính (CT)... cần chẩn đoán phân biệt một số bệnh lý tim, phổi khác cũng gây khó thở.

Khi xác định được tác nhân gây hen suyễn dị ứng đúng là phấn hoa sữa, bạn cần tránh tiếp xúc với tác nhân này, có thể tạm chuyển nhà (nếu điều kiện cho phép) trong mùa hoa sữa nở. Bạn đóng kín các cửa, đeo kính, khẩu trang khi ra ngoài, sử dụng máy lọc không khí, thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, lau chùi, hút bụi, giặt chăn ga gối đệm hàng tuần có thể giảm nhẹ triệu chứng.

Bác sĩ chỉ định một số loại thuốc giúp bệnh nhân kiểm soát triệu chứng hen suyễn dị ứng. Trường hợp hen suyễn dị ứng nặng, phức tạp có thể được điều trị bằng các thế hệ thuốc tiên tiến. Hen suyễn dị ứng không thể chữa khỏi hoàn toàn. Bệnh nhân cần mang theo thuốc xịt hít định liều bên mình.

ThS.BS Đặng Thành Đô
Khoa Hô hấp
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội