Cấm ngặt việc sếp bắt lỗi để trừ lương nhân viên

Đi muộn trừ lương, mất hàng cũng trừ lương

Trên một diễn đàn dành cho dân văn phòng, nhiều người phản ánh bị cấp quản lý trừ lương vì những lý do như đi làm trễ, ra về sớm, đi vệ sinh nhiều lần, đi vệ sinh lâu…

Theo một thành viên, bộ phận hành chính công ty cô làm việc theo dõi rất kỹ giờ giấc ra vào, đi vệ sinh của từng người để… trừ lương.

Các thành viên khác còn chia sẻ nhiều lý do mà quản lý đưa ra để trừ lương nhân viên như hàng bị hoàn trả, không đạt KPI (chỉ số đánh giá kết quả thực hiện công việc)…

Tại các công ty sử dụng nhiều lao động phổ thông, tình trạng này càng phổ biến hơn và đây cũng là một trong những lý do chính làm xấu mối quan hệ lao động tại khu vực doanh nghiệp.

Việc quản lý tuỳ tiện trừ lương công nhân gây phản ứng mạnh mẽ nhất gần đây xảy ra tại một công ty may mặc tại TPHCM vào đầu năm 2024. Công ty trên lấy lý do hàng hoá bị mất, tính toán số tiền thiệt hại do mất hàng rồi "đổ đầu" 111 công nhân liên quan phải chịu trách nhiệm bằng cách trừ thẳng số tiền vào lương của nhóm công nhân này.

Sự việc gây bức xúc lớn, tập thể công nhân phản đối và báo chí phản ánh, chính quyền vào cuộc xác minh. Cơ quan chức năng kết luận, công ty này trừ tiền lương của người lao động không đúng quy định pháp luật, yêu cầu phải hoàn trả số tiền đã trừ của công nhân.

Khi kiểm tra phản ánh công nhân bị trừ lương, chính quyền thành phố còn phát hiện trước đó công ty có sai phạm là huy động người lao động làm thêm giờ vượt quá quy định.

Tổng hợp sai phạm của 2 hành vi, công ty may mặc trên đã bị UBND TPHCM quyết định xử phạt hành chính với số tiền 170 triệu đồng.

Trường hợp duy nhất được trừ lương nhân viên

Thực tế, vấn đề lương thưởng được pháp luật quy định rất chặt chẽ. Bộ luật Lao động dành riêng Chương VI với 15 điều (từ Điều 90 đến Điều 104) quy định toàn diện các vấn đề về tiền lương như tiền lương tối thiểu, nguyên tắc trả lương, hình thức trả lương, kỳ hạn trả lương…

Trong đó, Điều 102 (quy định về việc khấu trừ tiền lương) chỉ nêu 1 trường hợp duy nhất mà người sử dụng lao động được quyền khấu trừ tiền lương của người lao động là "để bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động".

Việc bồi thường thiệt hại này được quy định rõ hơn tại Điều 129 của Bộ luật này. Theo đó, người lao động làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật hoặc nội quy lao động của người sử dụng lao động.

Trường hợp người lao động gây thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất với giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng thì phải bồi thường nhiều nhất là 3 tháng tiền lương. Số tiền này bị khấu trừ vào lương hàng tháng.

Người lao động làm mất dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động; tiêu hao vật tư quá định mức cho phép thì phải bồi thường thiệt hại theo thời giá thị trường hoặc nội quy lao động. Trường hợp có hợp đồng trách nhiệm thì người lao động phải bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm.

Tuy nhiên, trường hợp do thiên tai, hỏa hoạn, địch họa, dịch bệnh nguy hiểm, thảm họa, sự kiện xảy ra khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép thì người lao động không phải bồi thường.

Điều 102 Bộ luật Lao động cũng quy định mức khấu trừ tiền lương hằng tháng không được quá 30% tiền lương thực trả với người lao động (sau khi trích nộp các khoản bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, thuế thu nhập cá nhân).

Tùng Nguyên