Đảm bảo quản lý nhà nước và tạo thuận lợi trong đào tạo lĩnh vực sức khỏe

Chiều cùng ngày, sau khi các đại biểu phát biểu thảo luận, thay mặt đơn vị chủ trì soạn thảo, thừa ủy quyền của Chính phủ trình 3 dự thảo luật và 1 dự thảo Nghị quyết, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn tiếp thu, giải trình một số nội dung.

“Bộ Giáo dục và Đào tạo không can thiệp vào việc đào tạo bác sĩ chuyên khoa”

Đại biểu Bế Trung Anh (Đoàn Vĩnh Long) nêu ý kiến về việc xác định Luật Giáo dục là “luật trục” của lĩnh vực giáo dục, các luật ngành liên quan chỉ được phép thống nhất và cụ thể hóa trong khuôn khổ trục đó.

Trả lời ý kiến đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, trong quá trình xây dựng 3 dự án luật, cơ quan soạn thảo đã thành lập Ban chỉ đạo thống nhất để xem xét, nhìn nhận trong một tổng thể để giảm thiểu sự chồng chéo, mâu thuẫn. Trong đó, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục được xem có tính chất nền tảng. Còn các luật khác có tính chất theo các mảng, theo các khối, theo các bậc. Những chuẩn được quy định trong dự án Luật Giáo dục được coi là các chuẩn chung nhất. Còn đối với giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp sẽ là những lĩnh vực đặc thù của từng lĩnh vực.

Trao đổi về ý kiến đại biểu Quốc hội nêu, đại học vùng (từ thực tế Đại học Thái Nguyên) vừa thực hiện chức năng quản lý nhà nước được Bộ phân cấp, vừa trực tiếp tổ chức đào tạo nghiên cứu các khoa như cơ sở giáo dục đại học. Mô hình này khiến đại học vùng trở thành một cấp trung gian giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo và các trường thành viên, vừa làm chủ quản, vừa làm đơn vị sự nghiệp khiến cơ chế trách nhiệm bị phân tán, quyền tự chủ của trường thành viên cũng bị hạn chế. Như vậy không phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 71-NQ/TW yêu cầu giảm đầu mối, đẩy mạnh phân cấp và xóa bỏ cấp trung gian, để bảo đảm quản trị thống nhất, hiệu quả.

Về nội dung này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, mô hình đại học vùng (ví dụ như Đại học Thái Nguyên) có vai trò và đóng góp trong đào tạo và nghiên cứu suốt thời gian qua. Trong các Nghị quyết của Đảng, trong đó có sáu Nghị quyết vùng, Đảng nhấn mạnh cần phát triển các Đại học quốc gia và đại học vùng thành các thực thể mạnh để đóng vai trò dẫn dắt, đầu tàu trong hệ thống giáo dục quốc dân.

“Nếu như trong thực tế chúng ta xét thấy mô hình đó còn có những điểm khiếm khuyết, bên trong còn có những vấn đề của khâu trung gian thì chúng ta cần khảo sát và đánh giá. Nghị quyết 71 có nêu cần phải giảm khâu trung gian… Nếu như cấu trúc bên trong lỏng lẻo, quản lý cồng kềnh thì điều đó phải khắc phục và phải tìm ra điểm trung gian nào, ở chỗ nào để giải quyết”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Trả lời các ý kiến đại biểu Quốc hội về đào tạo chuyên sâu, đặc thù trong lĩnh vực sức khỏe, Bộ trưởng cho biết, việc đào tạo này từ trước đến nay vẫn được tiến hành một cách bình thường. Dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) không can thiệp vào việc quản lý và đào tạo chuyên khoa y tế mà chỉ quy định những nguyên tắc chung đối với đào tạo trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ của các ngành, các lĩnh vực theo đúng phạm vi quản lý nhà nước mà Bộ Giáo dục và Đào tạo được giao. Các chương trình đào tạo bác sĩ chuyên khoa là đào tạo về các năng lực và kỹ năng chuyên môn sâu sau đại học thuộc quản lý của Bộ Y tế, bao gồm nội dung chuyên môn chuẩn năng lực, điều kiện thực hành lâm sàng, chương trình đào tạo để cấp văn bằng trong hệ thống quốc dân đối với thạc sĩ, tiến sĩ.

“Việc đào tạo trong các lĩnh vực như bác sĩ chuyên khoa 1, chuyên khoa 2… vẫn do Bộ Y tế tổ chức đào tạo từ xưa đến nay. Bộ Giáo dục và Đào tạo không can thiệp vào việc đào tạo các bác sĩ chuyên khoa”, Bộ trưởng nói.

Tại phiên họp, thay mặt ngành Giáo dục và đào tạo, các thầy, cô giáo, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn trân trọng cảm ơn Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, toàn thể Quốc hội, đã dành cho ngành giáo dục và đào tạo và những tình cảm, sự quan tâm, chúc mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.

Bộ trưởng cho biết, nhiệm vụ đối với nhà giáo rất vẻ vang nhưng cũng rất nặng nề và nhiều thách thức. Sự vinh quang và cao quý của nghề nghiệp không phải tự nhiên sinh ra cũng không nghiễm nhiên bền vững mãi mãi; chỉ có được bằng sự nỗ lực của chính bản thân các nhà giáo, luôn luôn phụ thuộc vào chính các nhà giáo. "Chúng tôi nguyện sẽ làm hết sức để không phụ tình cảm, sự quan tâm, giao phó của Đảng, Nhà nước, nhân dân…", Bộ trưởng phát biểu.

Bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục

Phiên thảo luận trong ngày đã có 56 ý kiến phát biểu trên tổng số 64 ý kiến đại biểu Quốc hội đăng ký, còn 7 đại biểu đăng ký nhưng chưa phát biểu và 1 đại biểu đăng ký tranh luận.

Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho biết, các đại biểu cơ bản nhất trí với nhiều nội dung lớn trong 3 dự thảo luật, dự thảo nghị quyết và với nhiều nội dung trong Báo cáo tiếp thu, giải trình bước đầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, các ý kiến tập trung làm rõ việc hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân, đặc biệt là vị trí của giáo dục trung học nghề, bổ sung thống nhất quy định về văn bằng, chứng chỉ và làm rõ hơn cơ chế phân bổ, sử dụng ngân sách nhà nước cho giáo dục, bảo đảm hiệu quả và công bằng.

Các đại biểu quan tâm đến thẩm quyền tuyển dụng, điều động, bổ nhiệm nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục; về nhân viên trường học trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập trên địa bàn các tỉnh, thành phố; về phân cấp cho giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch UBND cấp xã trong việc tuyển dụng, điều động cán bộ, giáo viên, cán bộ quản lý, nhân viên trường học để bảo đảm yêu cầu thực tiễn chính quyền địa phương hai cấp mới.

Đại biểu Quốc hội cũng cho ý kiến về vấn đề đủ trường, đủ lớp, đủ giáo viên; một bộ sách giáo khoa được cấp miễn phí; dinh dưỡng học đường, giáo dục đức, trí, thể mỹ, xây dựng môi trường giáo dục, thời gian bảo lưu chế độ ưu đãi đối với giáo viên khi chuyển sang làm cán bộ quản lý…

Đối với dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), nhiều đại biểu nhấn mạnh về mô hình quản trị và cơ cấu tổ chức; cơ chế cấp phép quản lý đào tạo, cấp văn bằng; vấn đề bảo đảm và kiểm định chất lượng; chính sách đối với đội ngũ giảng viên; trách nhiệm, hiệu quả cùng với yêu cầu hoàn thiện cơ chế tài chính của vấn đề tự chủ đại học.

Về đào tạo sinh viên y khoa sau đại học, bác sĩ chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 và bác sĩ nội trú, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế trong quá trình tiếp thu tiếp tục phối hợp để thiết kế làm sao trong luật vừa đảm bảo quản lý nhà nước (đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo) nhưng cũng tạo thuận lợi cho ngành Y tế trong đào tạo về lĩnh vực sức khỏe.

Đối với Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), nhiều ý kiến đề nghị tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống trình độ đào tạo và mô hình trường trung học nghề, làm rõ chính sách tài chính, cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ, tăng cường hợp tác với doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả đào tạo gắn với thị trường lao động; đồng thời hoàn thiện quy định về quỹ đào tạo nhân lực của doanh nghiệp, chú trọng xây dựng đội ngũ giảng viên cơ hữu, người dạy nghề tại doanh nghiệp chuẩn nghề; mở rộng đối tượng được hưởng các chính sách ưu đãi nghề và dạy nghề…

Với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù, nhiều ý kiến phát biểu về tính phù hợp và khả thi của từng nhóm chính sách, từ phát triển nguồn nhân lực ngành giáo dục, hợp tác phát triển chương trình chuyển đổi số, hợp tác quốc tế đến hỗ trợ người học và đào tạo nhân lực chất lượng cao…

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, tăng cường phân cấp, phân quyền đi đôi với giám sát, đẩy mạnh chuyển đổi số, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục và tăng cường liên thông giữa các cấp học và trình độ đào tạo.

“Những ý kiến tâm huyết, sâu sắc này là cơ sở quan trọng để các cơ quan tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện 3 dự án luật và dự thảo nghị quyết bảo đảm cả về nội dung, chính sách và kỹ thuật lập pháp, tăng cường tính đồng bộ trong hệ thống pháp luật và nâng cao khả năng thực thi sau khi được Quốc hội xem xét, thông qua”, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nêu rõ.

Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, ngay sau phiên họp này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo Tổng Thư ký Quốc hội, Ủy ban Văn hóa và Xã hội - cơ quan chủ trì thẩm tra tổng hợp đầy đủ ý kiến thảo luận của các đại biểu Quốc hội; phối hợp chặt chẽ với cơ quan soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ, giải trình thấu đáo ý kiến của các đại biểu để hoàn thiện các dự thảo luật, dự thảo nghị quyết với chất lượng cao nhất, trình Quốc hội xem xét, thông qua.

* Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Việt Nam, chiều cùng ngày, tại Nhà Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội Hàn Quốc do Chủ tịch Quốc hội Woo Won Shik dẫn đầu đã dự khán Phiên thảo luận tại hội trường về các chính sách giáo dục và đào tạo.