Phát triển sinh kế là giải pháp then chốt giảm nghèo bền vững cho người khó khăn
Cà Mau là tỉnh cực Nam Tổ quốc, có hệ sinh thái đa dạng và là địa phương có tiềm năng lớn về phát triển nông nghiệp, thủy sản và lâm nghiệp.
Tuy nhiên, tỉnh chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu, nước biển dâng, xâm nhập mặn, sạt lở đất và thiên tai, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế của người dân, đặc biệt là hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn.

Huy động các nguồn lực giảm nghèo
Từ năm 2021 đến nay, Cà Mau chỉ đạo vận dụng khá hiệu quả nguồn lực, nội dung chính sách hỗ trợ thuộc 3 Chương trình mục tiêu quốc gia và các chương trình, chính sách khác có liên quan cho nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống người dân. Các ngành, địa phương lồng ghép triển khai hiệu quả chính sách an sinh xã hội và trợ giúp hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ gia đình chính sách về y tế, giáo dục, nhà ở, vay vốn tín dụng ưu đãi, đào tạo nghề, giải quyết việc làm...
Thực hiện các Chương trình hành động của Ban Dân vận Tỉnh ủy nay là Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy về công tác dân vận tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh và giảm nghèo bền vững, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp đã đăng ký hỗ trợ, giúp đỡ thoát nghèo cho 9.688 hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ khó khăn. Kết quả, giúp đỡ thoát nghèo cho 7.004 hộ, chiếm 72,29%.
Riêng năm 2025, các ngành đăng ký hỗ trợ, giúp đỡ 2.383 hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ khó khăn. Công tác vận động ủng hộ người nghèo thông qua Chương trình an sinh xã hội và đóng góp Quỹ “Vì người nghèo”, “Quỹ đền ơn đáp nghĩa” hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát đạt được những kết quả quan trọng, tạo điều kiện giúp hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn phát triển kinh tế gia đình, từng bước ổn định cuộc sống.
Theo UBND tỉnh Cà Mau, trong năm 2025, tỉnh hoàn thành hỗ trợ 9.594 căn nhà ở cho người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ và hộ nghèo, cận nghèo với tổng kinh phí gần 600 tỷ đồng. Trong đó, tỉnh hoàn thành 5.983 căn nhà cho đối tượng hộ nghèo, cận nghèo đang ở nhà tạm, nhà dột nát với tổng kinh phí 471,6 tỷ đồng (sớm hơn 3 tháng so với kế hoạch của tỉnh và sớm hơn 5 tháng so với kế hoạch của Trung ương).
Cà Mau là một trong 19 địa phương được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba vì có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát năm 2025”. Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát có nhiều thuận lợi nhờ các cấp ủy, chính quyền địa phương và nhân dân trong tỉnh thống nhất cao trong nhận thức và hành động.
Tỉnh xác định việc thực hiện chương trình là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và mỗi người dân. Chương trình nhận được sự quan tâm, hỗ trợ nguồn lực từ các nhà hảo tâm, tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh, góp phần quan trọng vào kết quả thực hiện tại địa phương. Dù vậy, theo kết quả rà soát của các địa phương đến ngày 15/7, toàn tỉnh còn 13.968 hộ có hoàn cảnh khó khăn; trong đó, có 4.402 hộ nghèo, 7.816 hộ cận nghèo và 1.750 hộ gia đình chính sách. Phần đông các hộ này được hỗ trợ về nhà ở, sinh kế từ các Chương trình mục tiêu quốc gia và hỗ trợ khác. Vẫn còn 12.147 hộ thuộc đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn đang có nhu cầu hỗ trợ sinh kế để ổn định cuộc sống.
Phát triển sinh kế là giải pháp then chốt
Xuất phát từ thực tiễn khó khăn của người dân, yêu cầu giảm nghèo bền vững, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và tiếp tục nêu cao tinh thần đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, tỉnh xây dựng, triển khai Đề án “Hỗ trợ sinh kế cho các cho hộ gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn và hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Cà Mau giai đoạn 2025 - 2027”.
Trên cơ sở tương đồng về nhu cầu hỗ trợ sinh kế của các đối tượng theo số liệu rà soát thực tế, tỉnh Cà Mau phân theo 5 nhóm hộ để thuận tiện cho việc xây dựng giải pháp hỗ trợ gồm: Nhóm hộ có nhu cầu hỗ trợ giống, thức ăn chăn nuôi, kỹ thuật (mô hình sản xuất); nhóm hộ có nhu cầu hỗ trợ đào tạo nghề, giải quyết việc làm; nhóm hộ có nhu cầu hỗ trợ công cụ, phương tiện sản xuất, kinh doanh và nhóm hộ có nhu cầu hỗ trợ đất sản xuất; nhóm hộ có nhu cầu hỗ trợ về vốn để sản xuất, kinh doanh và nhóm hộ thuộc đối tượng không có nhân lực lao động.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Ngô Vũ Thăng thông tin, quan điểm của tỉnh xem phát triển sinh kế là giải pháp then chốt nhằm nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững và bảo đảm an sinh xã hội, đặc biệt tại vùng khó khăn, vùng ven biển và vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tỉnh là lấy người dân làm trung tâm, hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ chính sách có hoàn cảnh khó khăn là chủ thể của quá trình phát triển sinh kế; nhà nước giữ vai trò kiến tạo, hỗ trợ, dẫn dắt, kết hợp giữa hỗ trợ trực tiếp và nâng cao năng lực, bảo đảm các hộ có điều kiện phát triển sản xuất, tự chủ kinh tế và không tái nghèo.
Mục tiêu phấn đấu của tỉnh đến hết năm 2027, 100% hộ khó khăn trong danh sách rà soát được hỗ trợ sinh kế, ít nhất 80% trong số đó thoát nghèo bền vững, không tái nghèo, ông Ngô Vũ Thăng nêu rõ.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, Cà Mau dự kiến huy động gần 579 tỷ đồng. Đây là con số lớn với tỉnh còn khó khăn như Cà Mau, tuy nhiên sức mạnh lớn hơn nằm ở lòng dân và sự quyết liệt của hệ thống chính trị.
Theo ông Ngô Vũ Thăng, đề án “Hỗ trợ sinh kế cho hộ gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn và hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Cà Mau giai đoạn 2025 - 2027” thể hiện sâu sắc tinh thần nhân ái, truyền thống “lá lành đùm lá rách”, đạo lý “uống nước nhớ nguồn”; khuyến khích sự tham gia, đóng góp của cán bộ, đảng viên, cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội.
Thành công của Đề án lan tỏa giá trị nhân văn, khơi dậy tinh thần trách nhiệm cộng đồng, góp phần tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Đây cũng là tiền đề quan trọng để tỉnh thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần xây dựng Cà Mau phát triển bền vững.