'Xe điện là giải pháp giảm ô nhiễm' nhưng chung cư e dè

Những ngày Hà Nội mờ đặc trong sương bụi, chỉ số AQI liên tục vượt ngưỡng đỏ và tím khiến nhiều người mới giật mình nhận ra mức độ đáng báo động của ô nhiễm không khí.

Người dân Thủ đô ra đường với khẩu trang, khăn, mũ dày hơn, vận động ngoài trời bị hạn chế, trẻ nhỏ và người lớn ho kéo dài. Không khó để thấy rõ được một trong những nguyên nhân: lượng phương tiện chạy xăng quá lớn, nhất là trong những giờ tắc nghẽn kéo dài với động cơ đốt trong liên tục nhả khói.

Trong bối cảnh đó, việc chuyển sang xe điện được xem như hướng đi khả thi để giảm khí thải trong đô thị. Xe điện không thải khói, không sinh bụi mịn khi vận hành, giảm tiếng ồn và tiết kiệm nhiên liệu.

Nếu tỷ lệ xe điện tăng đủ lớn, Hà Nội có thể bớt đi phần nào lớp màn xám đang bao phủ những buổi sáng mùa đông.

Tuy nhiên, ngay khi xu hướng này tăng mạnh, một câu hỏi rất đời thường lập tức xuất hiện: "Nhà chung cư có cho sạc và đỗ xe điện trong hầm hay không?". Đây lại là bài toán không hề đơn giản, nó liên quan trực tiếp tới an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) và hạ tầng thiết kế của từng tòa nhà.

Trên thực tế, PCCC là ranh giới quan trọng nhất. Để sạc xe điện trong hầm, chung cư buộc phải có hệ thống báo khói, báo nhiệt, phun chữa cháy tự động, cùng khu vực sạc đạt tiêu chuẩn kỹ thuật.

Chỉ cần một ổ cắm kém chất lượng hay việc tự ý kéo dây tạm bợ, nguy cơ chập điện trong không gian kín sẽ tăng cao. Vì thế, nhiều chung cư hiện nay đưa ra quy định rõ ràng: được phép đỗ xe điện, nhưng không được sạc dưới hầm nếu hệ thống chưa đáp ứng yêu cầu, thậm chí đã có chung cư công bố không tiếp nhận xe điện vào tầng hầm.

Ở các dự án chung cư mới, câu chuyện về xe điện lại dễ dàng hơn. Các chủ đầu tư đã bắt đầu bố trí khu vực dành riêng cho xe điện, có trụ sạc, có hệ thống giám sát và phương án xử lý sự cố.

Việc đỗ và sạc xe điện trở nên hợp lý và an toàn hơn. Ngược lại, các chung cư cũ vốn không được thiết kế cho xe điện từ đầu; hạ tầng PCCC, điện và không gian đều hạn chế, nên ban quản lý gần như bắt buộc phải cấm sạc để đảm bảo an toàn cho toàn thể cư dân. Đây có lẽ cũng là bài toán và nỗi lo chung của các ban quản lý, ban quản trị chung cư.

Muốn thủ đô Hà Nội giảm ô nhiễm nhờ xe điện, câu chuyện không chỉ nằm ở việc người dân đổi phương tiện, mà còn ở việc hạ tầng đô thị, đặc biệt là hầm chung cư phải theo kịp.

Việc bổ sung trạm sạc tiêu chuẩn, nâng cấp hệ thống PCCC, có khu vực riêng cho xe điện là điều cần được tính toán ngay từ bây giờ. Giảm ô nhiễm là mục tiêu chung, nhưng để đạt được, mỗi mắt xích nhỏ đều phải đồng hành song song như: chính sách, hạ tầng đến thói quen của cư dân.

Nguyễn Thị Hồng Vân