Đưa loài cấm đánh bắt vào bể nuôi, dân đảo thu trăm triệu đồng mỗi năm
Với mô hình nuôi cua đá thương phẩm, người đàn ông ở đảo Cồn Cỏ có nguồn thu hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Sản phẩm đáp ứng nhu cầu cao của thị trường khi loài cua này bị cấm đánh bắt trong tự nhiên.
Bơm nước biển vào bể nuôi cua đá
Tại đặc khu Cồn Cỏ, tỉnh Quảng Trị, anh Ngô Quang (SN 1985) là người tiên phong với mô hình nuôi cua đá thương phẩm, mang lại thành công bước đầu và mở ra hướng đi mới cho kinh tế địa phương. Mỗi ngày, anh Quang thực hiện 3 lượt bơm nước biển vào các bể nuôi, một bí quyết quan trọng giúp đàn cua sinh trưởng tốt.
Gia đình anh Quang hiện sở hữu 3 bể nuôi với khoảng 2 tạ cua đá. Sau khoảng 1 năm nuôi, mỗi cá thể cua đạt trọng lượng 0,3-0,5kg và có thể xuất bán. Giá cua đá trên thị trường hiện ở khoảng 1 triệu đồng/kg.

Anh Quang thường xuyên tưới nước biển vào bể để giữ ẩm cho đàn cua đá (Ảnh: Tiến Thành).
Anh Quang cho biết, cua đá từng là đặc sản của Cồn Cỏ nhưng số lượng trong tự nhiên ngày càng suy giảm, dẫn đến việc chính quyền địa phương phải cấm đánh bắt để bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Việc nuôi cua đá thương phẩm giúp đáp ứng nhu cầu của người dân và du khách khi đến đảo.
Hành trình đến với nghề nuôi cua đá của anh Quang bắt đầu từ gần 10 năm trước, khi Cồn Cỏ (trước là huyện đảo, nay là đặc khu) tổ chức cho người dân tham quan, học hỏi mô hình nuôi cua đá tại đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi). Quảng Trị áp dụng mô hình tại địa phương để vừa đáp ứng nhu cầu du khách vừa tạo sinh kế cho bà con.
Sau chuyến đi, vợ chồng anh Quang ấp ủ ý định nuôi cua đá nhưng do khó khăn về vốn, kế hoạch phải tạm gác. Đến năm 2022, khi cuộc sống ổn định hơn, anh Quang quyết định vay vốn xây bể và mua giống cua từ Lý Sơn về nuôi thử nghiệm, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong phát triển kinh tế gia đình.

Đàn cua đá trong bể nuôi của anh Quang (Ảnh: Tiến Thành).
Anh Quang nhớ lại: “Thời điểm ấy, tôi mạnh dạn đầu tư gần 100 triệu đồng để xây bể, mua giống, tìm hiểu cách nuôi, xếp san hô và đá biển tạo hốc cho cua trú ẩn. Thế nhưng, do còn thiếu kinh nghiệm nên vụ đầu tiên thất bại hoàn toàn, cua bị rụng càng, chết gần hết”.
Thất bại không làm vợ chồng anh nản chí. Cả hai tiếp tục mày mò, học hỏi kỹ thuật từ đơn vị cung cấp giống, vừa nuôi vừa rút kinh nghiệm. Nhờ sự kiên trì, mô hình dần ổn định và phát triển.
“Từ những thất bại ban đầu, tôi thận trọng hơn trong mọi khâu, đặc biệt là duy trì tốt môi trường sống của cua và lựa chọn thức ăn. Giờ đây, việc nuôi cua đã thuận lợi hơn rất nhiều, mang lại cho gia đình tôi nguồn thu 200-250 triệu đồng mỗi năm”, anh Quang chia sẻ.
Hướng đi mới của người dân trên đảo tiền tiêu
Chia sẻ bí quyết nuôi cua đá, anh Quang nhấn mạnh tầm quan trọng việc hiểu tập tính của chúng. Cần luôn giữ ẩm cho bể nuôi và dùng đá, san hô, gốc cây tạo thành các hang hốc cho cua trú ẩn.
“Nuôi cua đá không khó, thức ăn của chúng cũng đơn giản, ít tốn kém với cây chuối băm nhỏ, rau xanh, cùi dừa. Khi cua mang trứng phải chăm sóc kỹ hơn, tưới nước thường xuyên để chúng đẻ tốt. Khi hiểu tập tính của cua thì nuôi rất nhàn vì chúng vốn khỏe, ít dịch bệnh”, anh Quang nói.

Anh Quang chia sẻ về kinh nghiệm nuôi cua đá (Ảnh: Tiến Thành).
Thay vì nuôi đồng loạt, vợ chồng anh Quang đang nuôi cua theo kiểu gối vụ, đảm bảo nguồn cung liên tục cho thị trường. Cua của gia đình anh chủ yếu phục vụ du khách đến đảo, gần như hàng đến đâu tiêu thụ hết đến đó.
Không chỉ nuôi cua đá, vợ chồng anh còn mở nhà hàng, phục vụ người dân và du khách, trở thành gương điển hình trong phát triển kinh tế tại đảo Cồn Cỏ. Anh Quang có dự định mở rộng quy mô nuôi cua đá và mong chính quyền quan tâm, tạo điều kiện để mô hình phát triển lâu dài. Anh cũng sẵn sàng hướng dẫn kỹ thuật cho các hộ có nhu cầu, cùng nhau phát triển kinh tế.
Chị Nguyễn Thị Hoài, một người dân trên đảo, chia sẻ: “Cua đá hấp dẫn du khách vì thịt chắc, vị ngọt thanh, không tanh, đặc biệt giàu dinh dưỡng. Chỉ cần chế biến đơn giản là có những món cua thơm ngon. Đây là một đặc sản ở Cồn Cỏ, được nhiều du khách yêu thích”.

Đảo Cồn cỏ là đặc khu thuộc tỉnh Quảng Trị, cách đất liền 18 hải lý (Ảnh: Tiến Thành).
Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Lê Nhật Hải, Phó Trưởng phòng Kinh tế - Xã hội đặc khu Cồn Cỏ, cho biết ngoài gia đình anh Quang, một hộ khác trên đảo cũng đã đăng ký nuôi cua đá thương phẩm.
Ông Hải nhận định, mô hình này không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của du khách mà còn giúp bảo tồn nguồn cua đá tự nhiên đang cạn kiệt, đồng thời là hướng phát triển kinh tế đầy triển vọng cho người dân trên đảo tiền tiêu.
Cồn Cỏ là đặc khu thuộc tỉnh Quảng Trị, cách đất liền khoảng 18 hải lý về phía Đông. Hòn đảo nhỏ này nổi tiếng với nhiều loài hải sản đặc trưng như hàu vuông, ốc mặt trăng, cá mú… và đặc biệt là cua đá.
Thời kháng chiến, cua đá từng là nguồn thực phẩm nuôi sống cán bộ, chiến sĩ ngày đêm bám trụ bảo vệ biển trời tổ quốc.
Về sau, do bị khai thác quá mức, số lượng cua đá trên đảo suy giảm nghiêm trọng. Để bảo vệ loài động vật biển này, chính quyền địa phương đã ra quyết định cấm đánh bắt cua đá trong tự nhiên.
Hiện nay, Cồn Cỏ đã có tàu dịch vụ, rút ngắn thời gian di chuyển từ đất liền ra đảo chỉ còn hơn 1 giờ, giúp người dân và du khách đi lại thuận tiện hơn.