Raclette - món phomat ‘cạo’ nóng chảy mùa Giáng sinh
Raclette là món ăn truyền thống vùng núi Alps với lớp phomat nóng chảy phủ lên khoai tây và thịt nguội, tạo không khí quây quần trong các bữa tiệc cuối năm.
Raclette là một loại phomat bán cứng (semi-hard cheese) nổi tiếng không chỉ bởi hương vị thơm ngon mà còn bởi tên gọi đặc biệt. Đây là món ăn biểu tượng của vùng núi Alps (Thụy Sĩ - Pháp), được làm nóng và tan chảy, có kết cấu kem mịn. Với nhiều chuyên gia ẩm thực, Raclette không chỉ là một loại phomat, đó là một trải nghiệm.
Theo truyền thuyết, những người chăn cừu vùng Alps trong thời gian dài ở trên núi đã sáng tạo ra món ăn giàu năng lượng này để sưởi ấm và no bụng. Phomat chủ yếu được làm từ sữa bò, ép, không nấu chín, là kết quả của công nghệ truyền thống được truyền qua nhiều đời ở vùng núi Alps. Raclette cũng có thể được làm từ sữa dê hoặc sữa cừu, dù loại từ sữa bò phổ biến hơn. Nhiều tài liệu ghi lại, việc làm chảy phomat có từ năm 1574.
Thực chất, "Raclette" không phải là tên một loại phomat. Nó xuất phát từ động từ tiếng Pháp "racler", nghĩa là "cạo" hay "gạt", chỉ hành động gạt lớp phomat đã được làm chảy phủ lên các món ăn kèm. Vì vậy, Raclette ban đầu dùng để chỉ một xẻng nhỏ dùng để gạt phomat chảy. Theo thời gian, Raclette trở thành tên gọi phổ biến, biểu tượng của sự quây quần và tinh hoa ẩm thực vùng núi, gắn kết gia đình và bạn bè quanh một bàn tiệc nhiều món vào mùa đông, đặc biệt dịp Giáng sinh.
Thưởng thức raclette đúng kiểu
Không có công thức cụ thể nào cho Raclette. Để chuẩn bị một bữa ăn truyền thống, trước tiên hãy chọn loại phomat ngon, thường được ủ trong vài tháng, kết cấu mềm, dễ tan, vị nhẹ nhàng, trái cây và hương hạt phỉ (béo ngậy). Đây là loại phomat lý tưởng để làm chảy và thưởng thức cùng nhiều món khác nhau.
Làm nóng phomat bằng máy raclette hoặc nướng dưới lò cho đến khi tan chảy và cháy xém nhẹ, sau đó rưới phần phomat nóng lên các món ăn kèm đã chuẩn bị sẵn. Để tăng phần độc đáo và đa dạng, Raclette còn có vị xông khói hoặc hạt tiêu.
10 món ngon và phổ biến nhất thường dùng kèm với Raclette
- Khoai tây: hấp hoặc luộc nguyên vỏ. Đây là món kèm không thể thiếu. Kết cấu mềm mịn của khoai kết hợp hoàn hảo với phomat tan chảy.
- Dưa chuột muối: Dưa bao tử muối mang lại sự tươi mát và độ giòn, tạo sự tương phản với độ béo của phomat.
- Thịt nguội: Thịt nguội như jambon, xúc xích hoặc thịt bò khô thái lát mang lại sự đa dạng hương vị và kết cấu, làm phong phú trải nghiệm.
- Hành tây: Hành tây đỏ hoặc trắng thái lát vị hơi chua nhẹ và ngọt, bổ sung hương vị cho món ăn.
- Ớt chuông nướng: Ớt nướng màu sắc và vị ngọt dịu, không bị cảm giác ngán.
- Nấm xào: Nấm xào thêm vị umami, tạo sự cân bằng cho Raclette.
- Cà chua bi: Cà chua bi tươi mát hơi chua, giúp "giải ngấy" giữa những miếng phomat béo.
- Xúc xích: Xúc xích lợn, nướng hoặc hấp, là lựa chọn thay thế cho thịt nguội truyền thống.
- Bánh mì baguette: Một chiếc bánh mì kiểu Pháp mới nướng giòn là món ăn kèm lý tưởng.
- Salad xanh: Các loại rau salad trộn dầu giấm mang lại cảm giác thanh mát, giúp cân bằng bữa ăn.
Những điều cần biết về Raclette
- Phomat thường được làm tan chảy ở nhiệt độ 40 độ C.
- Các nguyên liệu trong một loại Raclette truyền thống gồm: sữa, nước, muối, men và "cheese smear" (một dạng vi khuẩn men bề mặt dùng trong quá trình ủ phomat).
- Hương vị của phomat thay đổi tùy theo khu vực sản xuất, do chế độ ăn của bò và những loại thực vật trên núi Alps mà chúng ăn.
- Raclette được làm nóng bằng lửa gỗ. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể dùng máy nướng chuyên dụng tại nhà để tiện hơn.
- Phomat không chứa gluten và lactose, giàu protein, magie, canxi, vitamin A, vitamin B và Omega-3. Raclette có nhiều protein hơn cả thịt và cá.
- Một bánh Raclette nặng khoảng 5 kg và có đường kính khoảng 30 cm.
- "Raclette du Valais" là sản phẩm AOP (được bảo hộ). Chính phủ Thụy Sĩ đặt ra các quy định chặt chẽ về loại sữa bò được dùng, nơi đàn bò được chăn thả, cách thức và địa điểm sản xuất pho mát.
- Dấu AOP đảm bảo chất lượng hàng đầu, được đóng ở mặt bên, cho biết chính xác nơi và ngày sản xuất.
- Theo người Thụy Sĩ, loại rượu vang hợp nhất với Raclette là một ly vang trắng vùng Valais, hoặc vùng Vaud.
Tâm Anh tổng hợp