Thư pháp giao hòa với hội họa trong không gian thiền
Triển lãm “Thiền trong cuộc sống” mang đến một không gian nơi thư pháp giao hòa với hội họa, tạo nên những tác phẩm thiền họa tinh giản nhưng giàu nội tâm. Diễn ra tại TP Hồ Chí Minh từ ngày 28/11 đến 7/12, triển lãm mở ra trải nghiệm tĩnh lặng cho công chúng, qua những nét mực tối giản và khoảng trống gợi mở suy ngẫm về sự an nhiên trong đời sống hiện đại.
Triển lãm “Thiền trong cuộc sống” đang diễn ra tại Chillala – House of Art (75 Xuân Thủy, phường An Khánh, TP Hồ Chí Minh), giới thiệu hơn 40 tác phẩm thiền - thư - họa của họa sĩ Trầm Kim Hòa, mở ra một không gian nghệ thuật tĩnh lặng, nơi nét mực tối giản hòa cùng tinh thần thiền tông. Sự kiện đánh dấu lần trở về Việt Nam sau 15 năm sinh sống tại Úc của họa sĩ, mang theo tình yêu sâu đậm với văn hóa truyền thống.
Sinh ra tại Sài Gòn và hiện định cư tại Úc, Trầm Kim Hòa vẫn duy trì phong cách sáng tác được ông định hình qua nhiều năm thực hành thiền, thư pháp và hội họa. Đây là triển lãm cá nhân thứ ba của ông tại Việt Nam, nối tiếp con đường sáng tác kết hợp giữa nội tâm, trải nghiệm sống và tinh thần thiền tông. Trong quá trình làm việc, ông thường chọn một chữ hoặc một câu mang ý niệm thiền, viết bằng thảo thư phóng khoáng rồi sắp đặt bố cục theo hướng tối giản để hình thành tác phẩm hội họa “thư trung hữu họa”.
Triển lãm lần này gây ấn tượng bởi cách thể hiện giản lược. Các tác phẩm của Trầm Kim Hòa không đi vào tả thực hay sử dụng bố cục phức tạp mà được tạo nên chỉ từ vài đường mực: Vòng tròn khuyết, nét uốn cong như sườn núi hay vệt nước loang mờ nhẹ. Những khoảng trắng lớn không chỉ đóng vai trò nền mà còn trở thành yếu tố thị giác quan trọng, mở ra khoảng suy tưởng cho người thưởng lãm. Các tác phẩm “Con đường về”, “Mái nhà xưa” là ví dụ cho cách ông dùng sự tối giản để gợi ký ức và cảm giác an yên.
Trầm Kim Hòa từng triển lãm tại nhiều quốc gia như Úc, Trung Quốc, Hong Kong, Đài Loan, Malaysia, Philippines và Canada. Các chuyên gia quốc tế đánh giá cao nét thiền trong tranh của ông.
TS Mae Anna Pang (Nhà trưng bày Nghệ thuật Victoria - Úc) nhận xét thư pháp và thiền họa của ông là “một cuộc du hành khai giác”, thể hiện sự minh triết, nhẹ nhàng và đôi khi đậm chất hóm hỉnh của thiền tông.
TS Gerard Vaughan, Giám đốc Nhà trưng bày Nghệ thuật Victoriacho biết, đơn vị quyết định sưu tập tác phẩm của Trầm Kim Hòa vì chúng mang đến một sắc thái mới mẻ cho mỹ thuật Á - Âu đương đại, với cảm quan thị giác độc đáo và chiều sâu nội tâm.
Theo nhà nghiên cứu mỹ thuật Quách Cường, Trầm Kim Hòa “chọn con đường của im lặng”, vẽ bằng mực đen trên nền giấy trắng để tìm kiếm “khoảng trống”, nơi ý niệm được phác họa nhiều hơn hình ảnh. Trong không gian ấy, các tác phẩm của ông cất lên “tiếng nói của cái không”, mời gọi người xem tự chiêm nghiệm và lắng lại giữa nhịp sống hiện đại.