Trả giá vì tự tin lái xe về nhà sau khi 'uống vài chén cho vui'
Là người có công việc ổn định, tính tình hiền lành và sống có trách nhiệm, nhưng anh bạn của tôi lại có thú vui đi nhậu sau giờ làm.
Tôi nhớ rất rõ câu chuyện xảy ra cách đây vài năm với một đồng nghiệp của mình. Anh là người có công việc ổn định, tính tình hiền lành và sống có trách nhiệm với gia đình. Nhưng chỉ vì thói quen sử dụng rượu bia trong các buổi gặp gỡ bạn bè sau giờ làm, anh rơi vào vòng xoáy mà chính bản thân cũng không kiểm soát được. Ban đầu, anh chỉ uống "vài chén cho vui", sau đó trở thành "không uống thì không thoải mái".
Có hôm anh uống nhiều hơn bình thường nhưng vẫn tự tin lái xe về. Hậu quả là một đêm trên đường từ quán rượu về nhà, anh tự ngã xe vì mất lái. Vết thương không quá nghiêm trọng, nhưng cú ngã đó trở thành lời cảnh tỉnh muộn màng. Gia đình lo lắng, vợ con buồn bã, còn bản thân anh thì xấu hổ trước đồng nghiệp. Sau sự việc ấy, anh quyết tâm cai rượu và hạn chế tối đa việc sử dụng đồ uống có cồn. Nhưng không phải ai cũng may mắn khi chỉ phải trả giá bằng một cú ngã.
Trong nhiều năm qua, câu chuyện về rượu bia và những hệ lụy mà nó gây ra cho xã hội đã được nhắc đến rất nhiều. Các cơ quan truyền thông liên tục cảnh báo về tỷ lệ tai nạn giao thông liên quan đến đồ uống có cồn, tình trạng bạo lực gia đình, các bệnh lý nguy hiểm đến gan, tim mạch, hay gánh nặng chi phí y tế mà rượu bia mang lại.
Thế nhưng, dù thông tin xuất hiện dày đặc, không khó để nhận thấy rằng một bộ phận lớn người dân vẫn thờ ơ hoặc thiếu hiểu biết nghiêm trọng về mức độ nguy hiểm của rượu bia. Việc "uống cho vui", "uống cho có mặt", "uống vì nể nang" hay "uống vì văn hóa" vẫn được xem là điều bình thường trong nhiều cuộc gặp gỡ, khiến rượu bia trở thành một nét sinh hoạt quen thuộc dù đầy rủi ro.
Một trong những lý do khiến tình trạng này tồn tại là vì rượu bia đã trở thành một phần của văn hóa giao tiếp, từ bàn tiệc gia đình đến các buổi gặp gỡ công việc. Nếu từ chối uống, nhiều người bị cho là thiếu nhiệt tình, không tôn trọng chủ tiệc, thậm chí bị coi là tách mình khỏi tập thể. Chính sự áp lực vô hình này khiến nhiều người tiếp tục uống dù biết tác hại.
>>'Nhiều người nốc rượu, bia chứ không biết thưởng thức'
Hơn nữa, không ít người vẫn tin rằng "uống ít thì không sao", trong khi thực tế khoa học cho thấy chỉ cần một lượng cồn nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng lái xe, sự tập trung và sức khỏe lâu dài. Tâm lý chủ quan góp phần khiến rượu bia trở nên phổ biến. Nhiều người cho rằng tai nạn, bệnh tật hay bạo lực chỉ xảy ra với "ai đó ngoài kia", không liên quan đến mình. Sự chủ quan này đôi khi dẫn tới hậu quả thật sự nghiêm trọng, mà nếu bản thân họ hoặc gia đình phải trải qua một lần, cái giá phải trả không chỉ là vật chất, mà còn là sức khỏe, danh dự và tương lai.
Một nguyên nhân khác dẫn đến sự thờ ơ là quy định pháp luật chưa đủ mạnh và việc thực thi vẫn còn hạn chế. Có những thời điểm, việc kiểm tra nồng độ cồn được thực hiện rất nghiêm túc, liên tục, khiến số vụ tai nạn giảm rõ rệt. Nhưng khi việc kiểm tra giảm tần suất, nhiều người lại có tâm lý "dễ thở" và quay trở lại thói quen cũ. Nếu không có một hệ thống giám sát đồng bộ và mức phạt đủ nặng, tình trạng "nhờn luật" sẽ tiếp tục kéo dài.
Tôi tin rằng, để giảm thiểu tác hại của rượu bia, điều quan trọng nhất vẫn là thay đổi nhận thức. Mỗi người cần hiểu rõ rằng không có ngưỡng rượu bia nào là an toàn khi lái xe? Không có cuộc vui nào đáng để đánh đổi bằng sức khỏe hay tính mạng. Cũng không có lý do gì để "nể nang" nếu điều đó khiến bản thân và người xung quanh gặp nguy hiểm. Bên cạnh đó, gia đình, cơ quan và cộng đồng cũng cần đồng hành trong việc tạo ra môi trường lành mạnh, khuyến khích giao tiếp không dựa vào rượu bia.
Nếu xã hội vẫn tiếp tục chấp nhận việc uống rượu bia là điều bình thường, chúng ta sẽ mãi chứng kiến những câu chuyện đau lòng dù hoàn toàn có thể tránh được. Và mỗi khi nhìn lại nỗi đau của những người mất mát hoặc những người suýt mất tất cả chỉ vì vài ly rượu, chúng ta sẽ thấy rằng sự thờ ơ hôm nay chính là nguyên nhân của bi kịch ngày mai.