Vợ không 'đủ tiền' ly hôn dù chồng ngoại tình suốt 7 năm

Cô không phải người phụ nữ yếu đuối. Cô có bằng đại học, có công việc ổn, nhưng thu nhập không đủ cho ba mẹ con sống tằn tiện. Nếu ly hôn, cô không có nhà, phải bế con về quê sống nương nhờ bố mẹ đã già. Cô bảo: "Em không đủ tiền ra khỏi cuộc hôn nhân này".

Một cô bạn khác, mạnh mẽ hơn, đã ly hôn khi biết chồng có mối quan hệ ngoài luồng nhiều năm. Tòa tuyên chồng phải chu cấp nuôi con 3 triệu đồng mỗi tháng, nhưng anh ta không chu cấp.

Bạn không muốn kiện tiếp vì sợ phiền phức, sợ con bị ảnh hưởng, sợ phải đối mặt với người đàn ông đã từng đầu gối tay ấp. Thế là suốt ba năm, bạn tự nuôi con. Còn anh ta? Vẫn mua xe cho bồ, đưa bồ đi du lịch, vẫn đăng ảnh tình tứ trên mạng xã hội.

Pháp luật sinh ra để điều chỉnh hành vi xã hội, nhưng ngoại tình lại là thứ mà 90% diễn biến nằm sau cánh cửa đóng kín của đời sống riêng tư. Muốn xử lý, trước hết phải nhìn thẳng vào tính khả thi và vào nỗi cô độc của những người đang chịu tổn thương.

Người bị phản bội hầu như không đủ bằng chứng để tố cáo. Muốn phạt, phải có chứng cứ. Nhưng ngoại tình đâu phải lúc nào cũng phơi bày giữa ban ngày. Còn người vợ - tất tả nuôi con, chạy việc, lo cơm áo - làm sao có thời gian và sức lực để hóa thân thành thám tử?

Vì thế, tăng mức phạt không chạm được vào gốc rễ: kinh tế, nuôi con, trợ giúp pháp lý. Không ít phụ nữ bước ra khỏi cuộc hôn nhân tan vỡ thường đối diện hàng loạt thực tế khắc nghiệt: không nhà, không được chu cấp đầy đủ, thu nhập thấp, thiếu hỗ trợ pháp lý, không có dịch vụ tư vấn tâm lý, con cái chịu thiệt thòi đủ đường.

Theo tôi, cần tác động vào "gốc rễ" trách nhiệm, sự bảo vệ và các cơ chế bảo vệ. Thứ nhất: siết chặt nghĩa vụ chu cấp nuôi con. Đây là điều phụ nữ mong chờ hơn bất kỳ mức phạt nào.

Nếu bản án quy định bao nhiêu, thì phải thực hiện đúng bấy nhiêu. Nếu cố tình chây ì, cần có những biện pháp đủ sức răn đe: trừ trực tiếp vào thu nhập, đóng băng một phần tài khoản, thậm chí tạm ngừng một số quyền lợi công dân.

Phải có một cơ chế báo cáo độc lập để phụ nữ không phải tự mình đối đầu, không phải gọi điện năn nỉ, không phải đứng trước nhà chờ đợi một khoản tiền lẽ ra thuộc về con mình. Một người đàn ông trốn chu cấp còn dễ hơn trốn ngoại tình - vậy hãy sửa cái dễ trước.

Thứ hai, xây dựng hệ thống hỗ trợ phụ nữ sau ly hôn. Muốn rời bỏ một cuộc hôn nhân tan vỡ, phụ nữ cần một điểm tựa, chứ không phải một lời khuyên "cố lên". Những điểm tựa đó phải thật sự tồn tại: tư vấn pháp lý miễn phí, tư vấn tâm lý, hỗ trợ tìm việc, chỗ ở tạm thời, quỹ học phí cho trẻ em bị ảnh hưởng bởi ly hôn. Khi có nơi để bấu víu, người phụ nữ mới dám bước ra khỏi bóng tối, dám bảo vệ tương lai của chính mình và của con.

Thứ ba, giáo dục về hôn nhân và trách nhiệm gia đình. Không phải kiểu đạo đức giáo điều, mà là những kỹ năng sống thiết thực: cách tôn trọng ranh giới của bạn đời, cách giải quyết xung đột mà không làm tổn thương nhau, cách quản lý tài chính chung, sự tự nguyện tuân thủ pháp luật hôn nhân thay vì đối phó. Một thế hệ trưởng thành với hiểu biết sẽ ít đẩy nhau vào những đổ vỡ không đáng có.

Một điều nữa là cần minh bạch tài sản sau ly hôn. Một quy trình rõ ràng và chặt chẽ sẽ chấm dứt những màn "tẩu tán tài sản" quen thuộc: nhà thì để tên người khác, tiền thì chuyển sang tài khoản mới, thu nhập thì giấu nhẹm... để sau cùng người vợ bị phản bội rơi vào cảnh trắng tay. Công bằng trước nhất phải là công bằng trong chia tách tài sản.

Vũ Thị Minh Huyền